Page 81 - Kimya 10| Kavram Öğretimi Kitabı

49
KİMYA 11

2. ÜNİTE : GAZLAR > 2.5. Gerçek Gazlar > 2.5.1. Gazların Sıkışma/Genleşme Sürecinde Gerçek Gaz ve İdeal Gaz
Kavram : Faz Diyagramı
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı SORMA NE HÂLDEYİM? 20 dk.
Çalışmanın Amacı Maddenin farklı koşullar altındaki fiziksel hâllerini faz diyagramlarına göre yorumlayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Faz diyagramları maddelerin farklı sıcaklık ve basınçlarda fiziksel du- P
rumları hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlar. Üçlü nokta da denilen A B
noktasında maddenin her üç fiziksel hâli de bir arada bulunur. Diyag- C
ramdaki eğriler ise maddenin farklı basınçlardaki hâl değişim sıcaklık- Sıvı
larını gösterir. Örneğin A-B eğrisi farklı basınçlardaki erime-donma sı-
caklıklarını ifade eder. C noktasına kritik nokta denir. Bu kritik sıcaklık Katı A
ve basınç noktasından daha yüksek sıcaklık ve basınçlarda madde gaz
hâlindedir ve sıkıştırılarak sıvılaştırılamaz. D Buhar
T
Grafik 1: Faz diyagramı

B 218 C
73 E
Basınç (atm) Katı Sıvı 100 Sıvı

A Gaz Basınç (atm) Katı D
5,1 1 B Gaz
0,006 A
Buhar
1
Buhar

-78 -56 31 0 0,01 100 374,3
o
Sıcaklık ( C) o
Sıcaklık ( C)
Grafik 2: Karbon dioksitin farklı sıcaklık ve basınç değerlerinde- Grafik 3: Suyun farklı sıcaklık ve basınç değerlerindeki faz di-
ki faz diyagramı yagramı

1. Karbon dioksitin faz diyagramına göre tabloda verilen sıcaklık ve basınç koşullarında maddenin
fiziksel hâllerini yazınız.

Sıcaklık (°C) Basınç (atm) Maddenin Fiziksel Hâli

-78 1
-60 5,5
-56 5,1
0 1

10 73
32 73

79