Page 30 - TARİH 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

13
TARİH 11

3. ÜNİTE : ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE DENGE STRATEJİSİ (1774-1914)>3.2. Osmanlı Topraklarını Paylaşma Mücadelesi
Kavram : İttifak
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi

Çalışmanın Adı İTTİFAK NEDİR? 20 dk.
Çalışmanın Amacı İttifak kavramının ne olduğunu açıklayabilme.

Yönerge: Verilen metin ve görselden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

İTTİFAK NEDİR?

İttifak kelimesinin sözlük anlamı uyuşma, bağlaşmadır. Genellikle halklar, gruplar ya da egemen dev-
letler arasında ortak faydayı sağlayacak karşılıklı çıkarlara dayalı kurulmuş ilişkiler için kullanılmıştır.
Bu ilişkiler gizli ya da ilan edilmiş hâliyle yürütülebilir. Tarihin çok eski dönemlerinden itibaren birçok
askerî, ticari ve siyasi ittifakların kurulduğu görülmüştür. Devletlerin çıkarları doğrultusunda kurdukları
ittifakların en belirgin örneği ise Birinci Dünya Savaşı öncesinde verilmiştir.
Birinci Dünya Savaşı’nın asıl sebebi, sanayileşmiş ülkeler arasında dünyada ekonomik ve siyasî hâki-
miyeti ele geçirme mücadelesidir. Devletler arasında Sanayi Devrimi ile başlayan bloklaşmaları tetikle-
yen önemli unsur sömürgeciliktir. Sömürge yarışına ulusal birliğini kurduktan sonra daha geç dâhil olan
Almanya güçlenmek için İngiltere ve Fransa’nın sömürgelerine göz koymuştur. Özelde İngiliz-Alman
çatışması üzerine kurulu olan Birinci Dünya savaşı bir yandan İngiliz Sömürge İmparatorluğu diğer
tarafta Alman İmparatorluğu ve bunların ekseninde gruplanarak bloklaşan devletlerin ortak savaşıdır.
Almanya’nın Avusturya-Macaristan ile 1879’da imzaladığı “İkili İttifak”, 1882’de İtalya’nın katılmasıyla
“Üçlü İttifak” hâlini almıştır. Bu devletler civar bölgelerde nüfuz sahası elde etmeye, Avrupa ve Ameri-
ka kıtaları dışında sömürgeler sağlamaya çalışıyorlar. Fakat daha önce aralarında dünyayı paylaşmış
olan İngiltere, Fransa ve Rusya’nın muhalefetiyle karşılaşıyorlardı. Nitekim 1893’te Fransa ile Rusya
arasında imzalanan anlaşmayı 1904’te Fransa ile İngiltere’nin anlaşması takip etmiş, 1907’de İngiltere
Rusya ile de bir sözleşme yapmıştır. Böylece İngiltere, Fransa ve Rusya arasında “Üçlü İtilâf” meyda-
na gelmiştir. Avrupa’da ortaya çıkan bu bloklara zamanla beklentileri ve çıkarları doğrultusunda diğer
ülkeler de katılmıştır.
“Üçlü İttifak” ve “Üçlü İtilâf” devletleri giderek silahlanmışlardır. Bu rakip devletler arasında herhangi
bir vesile ile geniş çapta bir savaşın çıkması kaçınılmaz olmuştur.

İTTİFAK DEVLETLERİ İTİLAF DEVLETLERİ

• ALMANYA • İNGİLTERE

• AVUSTURYA-MACARİSTAN • FRANSA
• İTALYA • RUSYA
• OSMANLI DEVLETİ
• BULGARİSTAN

27