Page 16 - Biyoloji 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 12 6
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : GENDEN PROTEİNE > 12.1.2. Genetik Şifre ve Protein Sentezi > 12.1.2.3. Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji
Uygulamaları
Kavram : Klonlama
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı TIPKISININ AYNISI MI? 20 dk.
Çalışmanın Amacı Klonlama çalışmalarını ve klonlamanın ne amaçla kullanılabileceğini açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metinlerden ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

BİLİM DÜNYASINDAN HABERLER

Nesli Tükenmekte ve Hatta Tükenmiş Olan Klon Kedi: CC
Irklar Geri Getirilebilecek
2001 yılında Texas A&M Üniversitesi tarafından ya-
üm dünyada sürdü- hayvan bankası kurul- pılan ve ilk evcil hayvan klonlama deneyi olarak bili-
Trülebilir hayvansal muştur. Çok az sayıdaki nen deney gayet başarılı oldu ve başroldeki “CC” yani
üretimin sigortası olarak akrabaları Balkanlardan “Carbon Copy” (Türkçe: “Karbon Kopyası”) isimli
görülen yerli hayvanla- İtalya ve Macaristan’a bir kedi 18 yıl boyunca sağlıklı bir hayat sürdü. Ancak
rın sayıları gün geçtikçe kadar yayılmış bulunan donörü Rainbow (Gökkuşağı) ile tamamen aynı değil-
azalmakta veya bunların “Anadolu Boz Sığırı” bu di. Evet birbirleriyle genetik olarak aynıydılar ancak
bir kısmı geri dönüşüm- bankada saklanan don- bu onları tamamen aynı yapmıyordu!
süz olarak kaybolmakta- durulmuş hücreler ile
dır. Bu nedenle Dünya ilk defa ülkemizde klon- Genetik Rainbow bir kaliko kedisiydi. Yani tahmin
Gıda ve Tarım Organi- lanmıştır. Bu klonlardan edeceğiniz gibi bu iki kedinin kürk renkleri aynı ol-
zasyonu, gen bankaları- oluşturulacak sağlıklı madı. Rainbow turuncu renge de sahip bir kaliko kedi-
nın kurulmasını teşvik bir sürü tüm dünya için siyken, CC’nin kürkü beyazdı ve gri lekelere sahipti.
ederek kaybolan ırkların iyi bir model olacaktır. CC’de turuncu renk üreten hücreler aktif değildi ve
klonlama teknolojisi ile Nesli tükenmekte olan yerlerini siyah renk üreten hücreler almıştı. Her iki
geriye getirilmesi için bu canlılar üzerinde klon- kedinin de kendilerine özgü kişilikleri vardı ve bu
bankalarda dondurulmuş lama teknolojisinin uy- davranışlarından çok rahat bir şekilde gözlemlenebili-
hücrelerin de saklanma- gulanabilirliği, klonlama yordu. Rainbow görece sakin bir kediyken CC haylaz
sını önermektedir. Ül- çalışmalarının faydaları ve hareketli bir kediydi.
kemizde, dondurulmuş noktasındaki umutları
hücreleri de saklayan ilk arttıracaktır.

Kuzu Dolly Başarıyla Klonlandı 1. Kopyalanacak koyunun bir meme hücresinin izole edilmesi

2. Hücrenin çekirdeğinin çıkarılması

5. Kopyalanacak koyunun hücre çekirdeği-
nin çekirdeği çıkarılan yumurta hücresi
ile kaynaştırılması

3. Başka bir dişi koyundan
yumurta elde edilmesi
4. Yumurtanın 6. Zigot görevi üstlenen yeni hücrenin
çoğaltılarak embriyoya dönüşmesi
çekirdeğinin
çıkartılıp
atılması
7. Embriyonun taşıyıcı koyuna transfer
edilmesi
8. Gebelik süresi sonunda çekirdeği
alınan koyunun genetik kopyası olan
Dolly’nin dünyaya gelmesi

Görsel: Kuzu Dolly’nin klonlanma aşamaları

13