Page 6 - Biyoloji 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 12 1
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : GENDEN PROTEİNE > 12.1.1.Nükleik Asitlerin Keşfi ve Önemi > 12.1.1.4. DNA Replikasyonu
Kavram : Replikasyon, Yarı Korunumlu Eşlenme
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Değişkenleri Belirleme Becerisi, Hipotez Kurma Becerisi

Çalışmanın Adı MESELSON VE STAHL DENEYİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Replikasyon ve yarı korunumlu eşlenme kavramlarını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Matthew Meselson ve Franklin Stahl, E.coli bakterileri ile yaptıkları deneylerde DNA’nın kendisini nasıl
eşlediğini (Görsel 2) açıklamışlardır. Bu deneylerde:
15
E.coli bakterilerinin azotun ağır izotopu olan N içeren kültür ortamında birçok nesil boyunca çoğalma-
ları sağlanmıştır. Kültürdeki bakterilerin DNA’ları ayrıştırılıp santrifüj edildiğinde DNA’ların tüpün dip kıs-
14
15

mında bir bant oluşturacak şekilde toplandığı görülmüştür. DNA’larında Nbulunan bakteriler, Niçeren

kültür ortamına bırakılmış ve birinci çoğalma sonucunda bakteri DNA’ları ayrıştırılıp santrifüj edildiğinde
deney tüpünün orta kısmında bir bantlaşma olduğu gözlemlenmiştir. Orta kısımda bantlaşmanın nede-

14
ni, birinci bölünme sonucu meydana gelen bakteri DNA’larının %100 N N (melez DNA) taşımasıdır.
15
Melez DNA’lı bakteriler, bir kez daha N içeren ortama bırakılmıştır. İkinci çoğalma sonucunda bakteri
14
DNA’ları ayrıştırılıp santrifüj edildiğinde deney tüpünün hem orta hem de üst kısmında bantlaşma olduğu
gözlemlenmiştir. Üst ve orta kısımda ortaya çıkan bantlaşmanın nedeni, ikinci çoğalma sonucu meyda-
14
14
15
14
na gelen bakteri DNA’larının %50 N N (normal azotlu DNA) ve %50 N N (melez DNA) taşımasıdır
(Görsel 1).
15 NO içeren ortamda üreyen E. coli bakterileri
3

Üretilen E. coli bakterilerinin hepsinde
15
azotlu bazlar N ile işaretlenmiştir.

15 14
N ile işaretlenmiş E. coli bakte- NO içeren besi ortamında hüc-
3
14
rilerinin DNA’sı NO içeren besi relerin DNA’sı ikinci kez eşlenir.
3
ortamında bir kere eşlenir.
14
14
Normal azotlu ( N N) DNA
14
15
Melez ( N N ) taşıyan taşıyan E. Coli bakterileri
15
15
Ağır azotlu ( N N ) DNA E. coli bakterileri (%100)
(%50)
taşıyan E. coli bakterileri
15
14
Melez DNA ( N N) taşı-
yan E. coli bakterileri (%50)
Görsel 1: Meselson ve Stahl deneyi

Helikaz

DNA Polimeraz
Görsel 2: DNA replikasyonu
3