Page 30 - Coğrafya 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 15
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı COĞRAFYA 12
2. ÜNİTE : BEŞERÎ SİSTEMLER > 2.4. Küresel Ticaret > 2.4.2. Türkiye’nin Dış Ticareti ve Dünya Ticaret Pazarlarındaki Yeri
Kavram : Serbest Bölge
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Coğrafi Sorgulama Becersi

Çalışmanın Adı AVANTAJLI TİCARET ALANLARI: SERBEST BÖLGELER 20 dk.
Çalışmanın Amacı Serbest bölge kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinden ve haritadan yararlanarak soruları cevaplayınız.
Türkiye’de serbest ticaret bölgelerinin kurulması için ilk çalışmalar 1985 yılında başlatılmıştır. 1987
yılında Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi ve Mersin Serbest Bölgesi faaliyete geçirilmiştir. 2022 yılı
itibarıyla Türkiye’de toplam 18 adet serbest ticaret bölgesi aktif olarak hizmet vermektedir (Harita 1).
2021 yılında serbest bölgelerde 22 milyar dolarlık dış ticaret gerçekleştirilmiştir.

Serbest Ticaret Bölgelerinin Kuruluş Amaçları Serbest Bölgelerin İşlevleri
» İhracat için yatırım ve üretimin artırılması, » Ülkeye yabancı sermaye ve teknolojilerin getirilmesine
» Yabancı sermaye ve teknoloji girişinin hızlandırılması, imkân sağlayacak uygun zemin yaratılması,
» Ekonominin girdi ihtiyacının ucuz ve düzenli bir şekilde » Sanayicinin ihtiyaç duyduğu bazı ham madde ve ara mal-
temin edilmesi, ların kolaylıkla, istenilen miktarda ve zaman kaybı olmadan
» Üretim ve istihdam olanaklarının artırılması, temin edilebilmesi,
» İthalatın daha ucuz ve kolay gerçekleştirilmesi, » Sağlanan teşvik ve avantajlarla düşük maliyetli mal üretimi
» Sanayicinin ihtiyaç duyduğu bazı ham madde ve ara mal- ve ihracı,
ların kolaylıkla, istenilen miktarda ve zaman kaybı olmadan » Türkiye dışından gelen malların transit olarak diğer ülkelere
temin edilmesi, satımı,
» Daha iyi eğitilmiş, yetenekli ve kalifiye insan gücünün » Yeni istihdam olanaklarının yaratılması,
sağlanmasıdır. » İhraç ürünlerinin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak
bakımından bir basamak olması işlevlerini görmektedir.

Trakya
Avrupa İhtisas
Endüstri ve Ticaret Rize
Tübitak MAM Teknoloji Samsun Trabzon
Kocaeli
Bursa
Kayseri
Ege
İzmir
Denizli Adana
Antalya Mersin Yumurtalık Gaziantep
Serbest Ticaret
Bölgeleri
Harita 1: Türkiye’de faaliyet gösteren serbest
bölgelerin dağılışı. (2022)

Harita 2: Uydu görüntüsünde sarı çizgiyle
sınırları belirtilmiş alan Mersin
Serbest Bölgesi’nin sınırlarıdır.
Bu alan diğer serbest bölgelerde
olduğu gibi Türkiye Cumhuriyeti
idari sınırlarına dâhildir. Fakat
Mersin Serbest Bölgesi
bu sınırlar içinde yer alan bölge
gümrük sahası dışında tutul-
K muştur.

27