Page 59 - Coğrafya 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

COĞRAFYA 12 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

2. Jeopolitik, bir ülkenin sahip olduğu fiziki ve beşerî unsurlar ile 2. Küresel güce sahip ülkeler isteklerini diğer ülkelere kabul ettir-
dünya üzerindeki konumunun ülkenin dış siyasetine etkisidir. mek için öncelikle siyasi güçlerini kullanırlar. Siyasi güçlerinin
ikna edici olması için de tehdit unsuru olarak güçlü bir orduya
3. sahip olmaları gerekir.
3. Nüfus, ekonomi, askeri ve siyasi alanlarda diğer ülkelere karşı
üstünlük anlamına gelir.
Coğrafi Konular Avantaj Dezavantaj
1 Petrol açısından zengin Orta X Çalışma No.: 24
Doğu ülkelerine yakın olması
Yönerge
2 Yer şekillerinin çok engebeli X 1. Enerji koridoru, enerjinin üretildiği yerden tüketildiği yere nakli-
olması
3 Aktif deprem kuşağında yer X 2. nin sağlandığı güzergâh olarak tanımlanır.
a. Türkiye’nin enerji güvenliğini sağlayabilecek olması.
alması
4 Boru hatları ve enerji koridor- X b. Türkiye’nin Avrupa’ya kara yolu bağlantısının olması enerji
naklinde maliyeti düşürüyor olması.
larına ev sahipliği yapması
5 İklim çeşitliliğinin olması X c. Türkiye’nin uluslararası antlaşmalara uyan istikrarlı bir ülke
olması.
6 Güvenlik ve savunma giderle- X 3. a. Türkiye enerjiye kolay bir şekilde ulaşabilecek ve enerjiyi daha
rinin fazla olması
ucuza mal etmiş olacak.
7 Çeşitli madenlere sahip olması X b. Türkiye boru hatlarından kira alarak ekonomiye katkı yapmış
8 Göçmen ve mülteci sorunları X olacak.
ile sık sık karşı karşıya kalması
c. Türkiye enerji üreten ve tüketen ülkeler üzerinde siyasi bir güç
9 Kıtalar arasında köprü konu- X elde etmiş olacak.
munda olması
10 Genç nüfus potansiyelinin X Çalışma No.: 25
yüksek olması
Yönerge 1:
1.
Çalışma No.: 22 No Sorunun Adı
1. Orta Asya’da doğan Türk kültürü çeşitli sebepler sonucu yapı- 1 Irak Sorunu
lan göçlerle çok geniş bir coğrafyaya yayılmıştır. Bunu etkileyen 2 Afganistan
faktörlerin başlıcaları,
-İklim değişmeleri sonucu yaşanan kuraklık ve meraların veri- 3 Doğu Türkistan Sorunu
mini yitirmesi 4 Nijerya Sorunu
-Komşu devletlerle olan mücadeleler 5 Filistin-İsrail Sorunu
-Bağımsızlıklarına düşkün olmaları 6 Yemen Sorunu
-Dinî değerler 7 Venezuela Sorunu
-Fetih inancı 8 Azerbaycan-Ermenistan Çatışması
-Ticari yollar
-Günümüzde teknoloji ve ulaşım alanındaki gelişmeler 9 Suriye Krizi
2. Kültür havzası, bir kültürün izlerinin ve önemli etkilerinin gö- 10 Ukrayna İç Savaşı
rüldüğü coğrafi alandır. Örnek olarak “Türk kültür Havzası” de-
diğimiz zaman, Türk kültür özelliklerinin yaşandığı Orta Asya, Yönerge 2:
Anadolu, Kafkaslar, Balkanlar, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Si-
birya olmak üzere geniş bir coğrafi bölge aklımıza gelmektedir. 1. 9
8 1
3. Türklerin farklı coğrafi alanlara yerleşmeleri, Türk kültürünün
komşu kültürlerle -ilişki içinde olmasını sağlamış, Türk kültü- 5 3
rü o medeniyetleri hem etkilemiş hem de onlardan etkilenmiştir.
İslam medeniyeti ile dinî yapısında da önemli değişimler olan 7
Türk kültürü daha da zenginleşmiştir. Örf ve inancındaki fetih 4 6 2
duygusu, kültür havzamızın üç kıtaya yayılmasında önemli rol
üstlenmiştir. Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Balkanlar’a doğru ge-
nişlemesi hep bu düşüncenin sonucunda olmuştur.

Çalışma No.: 23 2. Tarih boyunca insanlar arasında beslenme, barınma gibi temel
ihtiyaçlar ile ekonomik, dinsel, siyasal ve kültürel nedenlere
Yönerge bağlı olarak pek çok sorun ortaya çıkmıştır. Bu sorunların ya-
şandığı bölgelere çatışma bölgesi denir.
1. Ülkeleri küresel güç hâline getiren özellikler; gelişmiş bir eko-
nomiye, güçlü bir orduya ve uzay çalışmalarında önemli bir yere 3. Devletlerin belirlediği sınırların bölgede yaşayan toplumların
sahip olmaktır. ABD ve Çin dünya ekonomisindeki payları, kişi etnik sınırlarıyla örtüşmemesi, doğal kaynakların sınırlılığı, pet-
başına düşen gelirleri, askerî güçleri ve uydu sayıları bakımından rol, kömür, doğal gaz gibi fosil yakıtları ve stratejik yer altı kay-
Hindistan ve Brezilya’dan çok üstün konumda yer almaktadırlar. naklarını ele geçirme isteği, üretimi ve pazarlamayı kontrol etme
Özellikle uydu sayılarındaki fazlalık onların küresel bir etkiye sa- çabaları, sınır anlaşmazlıkları çatışmaların genel nedenleridir.
hip olduklarını gösterir. Çünkü küresel güce sahip ülkelerin ilgi
alanlarını uzay oluşturur ve sahip oldukları uydular sayesinde de
etki alanları küreseldir.

56