Page 55 - Coğrafya 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

COĞRAFYA 12 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

Çalışma No.: 1 Çalışma No.: 5
1. ABD’nin Houston şehrinde ölçülen sıcaklık sıra dışı bir durum- 1. Kırsal alanlarda güneş enerjisi herhangi bir engele takılmaz.
dur. Çünkü bölgede ölçülen -10°C nedeniyle neredeyse hayat Bu enerji bitki ve topraktaki suyun buharlaşmasında kullanılır.
durma noktasına gelmiştir. Bu da bölgede bu tür sıcaklıkların Kentlerde ise bitki örtüsünün ve doğal arazi örtüsünün az olması
sıklıkla görülmediğini kanıtlamaktadır. nedeniyle gelen güneş radyasyonun bir kısmı betonarme unsur-
2. Doğa olaylarının meydana geldiği bölgedeki tarihsel ölçüm ara- lar tarafından absorbe (soğurma) edilmektedir. Bu durum güneş
lığının üst veya alt uçlarına yakın bir eşik değerine denir. Diğer enerjisinin geri yayılımında gecikmelere neden olmaktadır. Gece
bir anlatımla alışılmışın dışında ve nadir görülen doğa olayları olduğunda kentteki yapılar ve asfalt yollar gün boyu absorbe et-
olarak tanımlanabilir. tikleri güneş enerjisini yavaş bir şekilde atmosfere gönderirler.
Kentsel alanların etraftaki doğal alanlardan daha sıcak olmasına
3. Ekstrem doğa olayları her zaman afet olarak tanımlanamaz. Bir neden olan bu sıcaklık olayı şehir ısı adası olarak tanımlanmıştır
olayın afet olarak tanımlanabilmesi için beşerî çevrede baş edil- 2. Şehir ısı adası etkisini azaltmak için yapılacak çalışmalardan ba-
mesi güç bir hâl alması gerekir. Ekstrem doğa olayları beşerî çev- zıları şunlardır: Şehir içlerinde büyük yeşil alanlar yaparak kü-
reyi etkilemeyecek nitelikte olabilir. Örneğin bir bölgede o güne çük ölçekli şehir meltemleri yaratılabilir. Böylece hem sıcaklığın
kadar ölçülmüş en yüksek yağış sel ve taşkına neden olmayabilir. düşmesi sağlanabilir hem de kirliliğin etkisi azaltılabilir. Yeni
Bu durum insan hayatını büyük oranda etkilemeyeceği için afet planlanan yerleşim alanlarında cadde genişlikleri ve çevresinde-
sayılmaz. ki kat sayıları gök görüş oranı dikkate alınarak hesaplanmalıdır.
Çünkü küçük değerli gök görüş oranına sahip şehir kanyonları
Çalışma No.: 2 rüzgâr hızını düşürerek sıcaklık ve kirlilik dağılımını etkilemek-
tedir. Bunun yanında bina çatılarının uygun olanlarına çatı bah-
1. Yağış azlığı, artan sıcaklıklar ve buharlaşma. çelerinin yapılması, uygun olmayanlarının ise açık renkli veya
refleksiyon (yansıtma) özelliğine sahip malzemelerle kaplanması
2. Kuraklık, azalan yağışlar ve artan sıcaklıklar nedeniyle oluşan şehir ısı adası genliğini düşürmektedir. Böylece gün boyu bina-
ve su azlığına bağlı olarak tüm doğal kaynakları etkileyen doğal ların radyasyon emmesi ve bunu güneş battıktan sonra atmosfere
bir olaydır. vermeleri engellenmiş olur. Bu da şehir ısı adası genliğinin düş-
3. Su kaynaklarının yönetimi ile ilgili kısa, orta ve uzun vadeli mesine neden olur. Örneğin Tokyo’da bina çatılarında bahçe ya-
planlar yapılabilir. pılmasının sıcaklığın 0.8 °C azalmasını sağladığı, bunun da her
İnsanların günlük su kullanımı ile ilgili tasarruf yapmalarına yö- gün 1.6 milyon dolarlık elektrik enerjisi tasarrufuna eşit olduğu
hesaplanmıştır
nelik kamu spotu şeklinde bilinçlendirme çalışmaları yapılabilir.
Su kaynaklarının sürdürülebilirliği için yeşil alanlar ve ormanlık Çalışma No.: 6
alanlar korunmalı ve geliştirilebilir.
Tarımsal sulama ve sanayi faaliyetlerinde su tasarrufu için yeni- 1. 1. Oksijen kaynağıdır.
likçi yöntemler ve teknolojiler kullanılabilir. 2. Birçok canlının yaşam alanıdır.
Su kullanımının fazla olduğu sektörlerde kullanılan suyun tekrar
kullanılması için geri dönüştürülebilir sistemler kullanılabilir. 3. Kâğıt endüstrisinin ham maddesidir.
4. Kozmetik sanayine ham madde sağlar.
Çalışma No.: 3 5. Enerji kaynağıdır.(Yakacak olarak kullanılır.)
6. Yer üstü ve yer altı sularının beslenmesinde rol oynar.
1. Güneydoğu Asya, Alp lerin Akdeniz’e bakan yamaçları ve Orta
Amerika, dünyada kütle hareketlerinin en sık görüldüğü alan- 7. Mobilya sanayinin ham maddesidir.
lardır. Bu alanlarda kütle hareketlerinin sık görülmesinde arazi- 8. İlaç sanayinde kullanılır.
nin eğimli olması ve yapısal özellikleri ile şid detli yağışlar veya
kar erimeleri sonucu toprağın suya doyması etkilidir. Ayrıca bu 2. A. Orman yangınları
hareketlerin artış göstermesinde beşerî faaliyetler sonucu yamaç B. Sanayileşme
dengesinin bozulması veya bitki örtüsünün tahrip edilmesi de C. Kentleşme
etkili olmaktadır.
Ç. Ağaç kesme
2. Ekstrem doğa olaylarından olan heyelanlar; ciddi can kayıpları- D. Otlak ve mera açma
nın yanı sıra tarım alanlarının zarar görmesi, toprak kaybının ya-
şanması, bitki örtüsünün tahrip olması ve doğal hayatın ortadan E. Tarla açma
kalkmasına neden olabilmektedir. F. Savaşlar
3. Kütle hareketleri, “yer kabuğunu oluşturan farklı büyüklük teki G. Aşırı nüfus artışı
malzemelerin su ve yer çekiminin etkisiyle eğim yönünde yer Küresel iklim değişikliği ve kuraklık ormansızlaşmayı etkileye-
değiştirmesi” şeklinde tanımlanabilir. cektir. Uzun suren kuraklıklar ve yağış yetersizliği nem isteği
yüksek olan ormanların bozulmasına neden olacaktır. Kuraklığın
Çalışma No.: 4 artması doğal orman yangınlarının da artmasında etkili olacaktır.
3. Doğal veya beşerî nedenlerle mevcut orman alanlarının azalma-
1. Doğal faktörler: Güneş’ten gelen enerjide görülen değişimler, sı veya tamamen yok olmasına ormansızlaşma denir.
atmosferin bileşiminde veya özelliklerinde meydana gelecek
değişimler ve yeryüzünün fizikî coğrafya karakterinde meydana
gelen değişim ler Çalışma No.: 7
Beşerî faktörler: Karbondioksit gibi sera etkisi oluşturan gazların
Sanayi Devrimi sonrası atmosfere salınması ve insanlar tarafın- 1. Hızla artan dünya nüfusunun gıda ihtiyacının artması, kentsel
dan doğal dengenin bozulması. nüfusun artışı, gıda temininde yaşanan aksaklıklar, arazi parça-
lanması ve dağınıklığı, olumsuz hava şartları.
2. Su buharı, karbondioksit, metan, ozon ve kloroflorokarbon gazları.
2. Öğrencinin yorumlama farklılığına göre değişmekle birlikte mo-
3. İklim değişikliği, karbondioksit gibi ısıyı tutan gazların atmosfer- delin avantaj ve dezavantajları;
de artmasıyla oluşan ve atmosfere salınan sera gazlarının neden • Bitkiye sadece ihtiyacı kadar besin takviyesi yapıldığından ta-
olduğu sera etkisi sonucu kara, deniz ve havadaki yıllık ortalama rımsal girdilerde ve su tüketiminde tasarruf sağlanmaktadır.
sıcaklık artışıyla gelişen iklimsel değişikliklerdir.

52