Page 323 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı

te başlamasını sağlayan, durduran, yönünü değiştiren etkiye kuvvet denir. Kuvvet vektörel bir büyüklüktür.
Hem yönü hem de büyüklüğü vardır. Kuvvet ile hareket arasındaki ilk ilişkiyi 1687 yılında ünlü İngiliz bilim
insanı ve mücit Sir Isaac Newton bulmuştur. Newton’un 3 tane yasası vardır:
Newton’un 1. Yasası:

Bir cisim üzerine etki eden toplam kuvvet ( kuvvetlerin vektörel toplamı) sıfır ise cisim ya duruyordur ya
da sabit hızla hareket ediyordur. Başka bir deyişle toplam kuvvet sıfır ise cisim duruyorsa durmaya, hareket
ediyorsa sabit hızla hareket etmeye devam eder.
Newton’un 2. Yasası:

Cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımı cisme etki eden toplam kuvvete eşittir. Matematiksel ifadesi aşağıdaki
gibidir:

F=ma

Newton=kg(m/s )
2
Yukarıdaki denklemde F= kuvvet (force), m = kütle (mass) ve a = ivme (acceleration) dir.

Newton’un 2. Yasasını yorumlamak gerekirse, aynı kuvveti uygulamak şartıyla büyük kütleli cisim az, kü-
çük kütleli cisim fazla ivmelenir. Ya da aynı cisme ne kadar büyük kuvvet uygulanırsa o kadar fazla ivmelenir.
Peki ivmelenmek ne demektir? İvmenin artması ne demektir?

a= dv/dt
İvme hızın zamana göre türevidir yani zamana göre değişimidir. Peki şimdi Newton’un 2. Yasasından
birinci yasasına geçiş yaparsak. 1 . denklemde kuvvet sıfırsa ( F=0), ivme sıfır (a=0) olacaktır. İvme sıfır demek
hızın zamana göre değişimi sıfır demektir. Yani hız ya sıfırdır ya da sabittir. Bu da Newton’un 1. Yasası’na
indirgenir.
Newton’un 3.Yasası:

İki tane birbiri ile temas halinde olan cisimler birbirlerine eşit büyüklükte ve zıt yönde kuvvet uygularlar.
( Etki-Tepki)

Bazı Kuvvetler:

• Yer çekimi kuvveti ( Fg) ; Kütleli bir cisim üzerine yerin merkezine doğru yer çekimi kuvveti etki eder.

315