Page 324 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı

• Normal kuvvet ( F ); Bir cisim ve bir yüzey varsa yüzeye dik yüzeyden dışa doğru cisme normal kuvvet
N
etki eder.
• Sürtünme Kuvveti ( f ); Bir cisim ve yüzeyin üzerindeki en sivri noktaların birbirlerine temas etmesi so-
nucunda sürtünme kuvveti oluşur.

İki tip sürtünme kuvveti vardır:

1) Statik Sürtünme Kuvveti (fs); Cisim duruyordur. Statik sürtünme kuvvetinin yönü her zaman harekete
meylettiği yöne ( hareket etmeye çalıştığı yöne) terstir. Statik sürtünmenin maksimum değeri (Fs max) aşağıda-
ki denklem ile hesaplanır

F = µ F
s max s N
Yukarıdaki denklemde µs statik sürtünme katsayısıdır.

Statik sürtünme katsayısını hesaplamak için eğik bir düzlem üzerinde cisim konulup, eğik düzlemin açısı
giderek artırılıp tam kaymaya başladığı zaman aşağıda yer alan Newton’nun ikinci yasası kullanılarak hesaplanır.

F=ma
F =ma → F – mgcosθ = ma = m (0) = 0
y
y
y
N
F =ma → mgsinθ – f = max = m(0) = 0
x x s
mgsinθ =f = µ F = µ mgcosθ
s
s N
s
µ = sinθ/cosθ=tanθ
s
2) Kinetik Sürtünme Kuvveti (fk); Cisim hareketlidir. Kinetik sürtünme kuvvetinin yönü her zaman hare-
kete terstir. Kinetik sürtünme kuvveti (Fk) aşağıdaki denklem ile hesaplanır
F = µ F
k k N

316