Page 36 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 - Ünite 4
P. 36

DESTAN/EFSANE






                 9.  I. Metin ve II. Metin parçalarını aşağıda verilen başlıklar doğrultusunda karşılaştırınız.
                     I. Metin
                     Vaktiyle Sürmeli Çukuru’nda iki kız kardeş varmış. Bunlar birlikte dolaşır, evlerinin odun ihti-
                   yaçlarını karşılarlarmış. Yine bir gün evlerine götürmek üzere ormanda odun hazırlarlar, odunları
                   bağlarlar. Sıra sırtlarına yüklemeye gelince büyüğü:
                     “Bacım, kurbanın olayım, gel şu yükü benim sırtıma yükleyiver.” Bacısı odunları ablasının sır-
                   tına yüklemediği gibi acı bir cevap vermekten de geri kalmaz:
                     “Ben senin hizmetçin değilim ki kaldırayım. Kocaya gitmekte benden çabuk davranırsın da bir
                   çöpü mü sırtına yükleyemiyorsun.”
                     Derken iki kardeş kavga etmeye başlarlar. Sonunda döğüşmekten yorgun düşerler. Fakat dilleri
                   hâlâ işlemektedir. Birbirlerine beddua etmeye başlarlar:
                     “Allah seni öyle bir dağ etsin ki yaz kış üstünden kar eksik olmasın.”
                     “Sen de öyle bir dağ olasın ki başından yılan çıyan eksik olmasın.” Her ikisinin de duaları kabul
                   olur. Bugün biri Büyük Ağrı, diğeri de Küçük Ağrı olarak göğe baş çekmektedirler. Ayrıca büyüğü-
                   nün tepesi daima karlı, küçüğü de yılanlı, akreplidir.
                                                                                 Büyük ve Küçük Ağrı
                                                                         Saim SAKAOĞLU, 101 Anadolu Efsanesi
                     II. Metin
                      Sevinç Han öteki boylara da elçiler gönderip birleşmek ve Moğollardan öç almak üzere anlaş-
                   tı. Hepsi birleşerek Moğol üzerine yürüdüler. Moğollar çadır ve sürülerini bir yere yığıp etrafına
                   hendek kazdılar; beklediler. Sevinç Han geldi.
                      Vuruş başladı. On gün savaş oldu. On günde de Moğollar üstün geldi. Bunun üzerine Sevinç
                   Han, bütün han ve beyleri topladı. Gizlice görüştüler. Sevinç Han, “Biz bunlara hile yapmazsak
                   işimiz bitiktir” dedi. Ertesi gün, tanla çadırlarını kaldırıp kötü mallarını ve birtakım ağırlıklarını
                   bırakarak kaçtılar. Moğollar, güçsüzlükten kaçtıklarını sanarak bunları kovaladılar. Tatarlar dönüp
                   çarpıştılar. Bu sefer Moğollar yenildi. Ordugâhlarına gelinceye kadar onları kestiler. Bütün ordu-
                   gâhı zaptettiler. Bütün çadırları orda olduğu için Moğollardan bir aile bile kurtulmadı. Büyüklerini
                   kılıçtan geçirdiler; küçüklerin her birini bir kişi tutsak olarak aldı. Tutsak olanlar, efendilerinin boy
                   adını aldılar. Böylece dünyada Moğol’dan eser kalmadı.
                                                                                  Ergenekon Destanı
                                                                                 Büyük Türk Klasikleri


                                    Tema                                 Anlatım Biçimi








                                   Anlatıcı                                Bakış Açısı









                                                        Üslup










                                                                                                           169
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40