Page 53 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 - Ünite 3

ŞİİR

METİN VE TÜRLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR

Okuduğunuz şiir Cumhuriyet Dönemi’nde toplumcu eğilimleri yansıtan şairlerden Süreyya Ber-
fe’ye aittir. Bağa Gidenin Türküsü, Süreyya Berfe’nin şiirlerinde genel olarak öne çıkan yalın ve içten
söyleyişi ortaya koyan bir örnektir.
Süreyya Berfe, okuduğunuz şiirin de yer aldığı Gün Ola adlı kitabında halk şiiri geleneğinden yarar-
lanarak Anadolu’nun bir köyündeki izlenimlerini yansıtmıştır. Sanatçı, insanı doğayla birlikte anlat-
mış ve şiirlerinde doğaya ait ayrıntıları güçlü bir şekilde vermiştir. Bağa Gidenin Türküsü adlı şiirinde
doğa, şairin bu yaklaşımına uygun bir tutumla ele alınmıştır.
1960 sonrası toplumcu eğilimleri yansıtan şairler, şiirlerinde “yerleşik düzene eleştiri, sınıfsal so-
runlar, kadın, doğa, kentleşme sorunları” gibi temaları öne çıkarmışlardır. Bu şairler şiirlerinde kimi
zaman anlamı öne çıkaran, açık ve sade bir üslubu tercih ederken kimi zaman da İkinci Yeni’nin im-
geli, kapalı şiir anlayışından etkilenmişlerdir.
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda İsmet Özel, Gülten Akın, Süreyya Berfe, Özkan Mert,
Refik Durbaş, Ataol Behramoğlu, Nihat Behram 1960 sonrası toplumcu gerçekçi şairler olarak ta-
nınmışlardır.

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Şiirde söyleyici kimdir? Söyleyici, kimlere ve neden hitap etmektedir?
2. Şiirde geçen “Su güldü bize/Toprak güldü” dizelerinde “güldü” kelimesine yüklenen anlamı şiir-
den yola çıkarak söyleyiniz.
3. Okuduğunuz şiirdeki “Buralardan kaç kere geçtik/Ak kavaklar/Söğütler/Gelincikler/Nerde bizim
ölüler/Nerde ağalar/Onulmaz yaralı çocuklar nerede” dizelerinden yola çıkarak söyleyicinin için-
de bulunduğu ruh hali ile ilgili çıkarımlarda bulununuz.
4. Söyleyici, şiirin son bölümünde heyecanını anlatırken “Yüreğim gürültüyle çarpar” ifadesini kul-
lanmıştır. Siz olsanız bu duyguyu nasıl ifade edersiniz?
5. Şiirde tekrar edilen ifadeleri bulunuz, bu tekrarların dil ve anlatım yönünden şiire katkısını söy-
leyiniz.
6. Şiirin tema ve konusunu belirleyiniz.

7. Şiirde ahengi sağlayan unsurları belirleyiniz.
8. Şiirde geçen açık ve örtük iletilere örnekler bularak aşağıdaki şemalara yazınız.

Açık İleti Örtük İleti

9. “Süreyya Berfe, toplumcu gerçekçi anlayışla şiirlerini oluştururken doğa-insan ilişkisini, doğa ile
ilgili ayrıntıları halk şiirinin içten ve sıcak diliyle yansıtmıştır." bilgisinin şiire olan yansımalarıyla
ilgili çıkarımlarda bulununuz.

123