Page 28 - DESEN 10

1. ÜNİTE DESEN ÇALIŞMALARINDA IŞIK, GÖLGE VE TON DEĞERLERİ

1.1.3. Desen Çalışmalarında Modle Çeşitleri

Üç boyutlu nesnelerin biçim ve form özelliklerini, iki boyutlu yüzey üzerine
çizebilmek amacıyla kullanılan resim çizme tekniğine modle denir. Modle
tekniği ile bir kompozisyondaki nesnelerin kendileri ile mekân arasında iliş-
ki kurması sağlanır. Bu şekilde nesneler arasındaki yapı farklılığının ve ara-
lık-mesafe ilişkisinin algılanması kolaylaşır.

Işık-gölge zıtlıklarında açıktan koyuya geçişleri yumuşatmak için ara değer-
ler kullanılır. Bu ara değerlere pasaj denir. Pasaj, nesnelerdeki hacim etkisini
güçlendiren ara geçiş elemanıdır. Desen çalışmalarında modle uygulamasın-
da üç çeşit yöntem kullanılır. Bunlar çizgisel, tonal ve tarama yöntemleridir.
Modlede Çizgisel Yöntem

Çizgisel yöntemde önemli olan dış ve iç kontur çizgileridir. Kontur çizgileri
bir ifade aracıdır. Nesne şekillerini görselleştirir, nesne ve parçalarının özel-
liklerini tanıtır.

Desen çalışmalarında nesne çizimlerine üç boyutluluk kazandırmak için iç
konturları doğru ifade etmek gereklidir. Kontur çizgisinin ışıklı alanlarda in-
celmesi, gölgeli alanlarda koyulaşması ve iç konturları oluşturan çizgilerin
hareketi nesnelerin üç boyutlu algılanmasını sağlar. Genellikle hızlı etütler
için kullanılır.
Michelangelo’ya (Mikalencelo) ait taslak çizimlerde , figürler genelde tek çiz-
gi kullanılarak betimlenmiştir. Ayrıca çizimlerde çizgileri destekleyen tarama-
lara yer verilmiştir (Görsel 1.23).

Görsel 1.23: Savaş Sahnesi, 1504, Michelangelo Buonarroti, Ashmolean Müzesi, İngiltere

26