Page 79 - DESEN 12

2. ÜNİTE MODELDEN KISA SÜRELİ DESEN ÇALIŞMALARI

OKUMA PARÇASI

AVNİ LİFİJ (1886-1927)
Bin dokuz yüz ondört dönemi sanatçılarından
en dikkate değer temsilcisi olan Avni Lifij (Gör-
sel 2.28), kırk bir yaş gibi en genç ve verimli ça-
ğında ölmeseydi, resim sanatımıza nice değerli
yapıtlar kazandıracaktı.
Avrupa’ya gitmeden hiçbir atölyede hiçbir ho-
canın direktifi altında çalışmadan yaptığı re-
simler, bir gün Arkeoloji Müzesi’nin ve Sanayii-
Nefise Mektebinin kurucusu Osman Hamdi’yi
ilgilendirecekti. Bu üstün yetenekli gencin bir
an önce Fransa’ya gitmesini uygun bulan Os-
man Hamdi onu bir yıl kadar okulda tuttuktan
sonra Şehzade Abdülmecit Efendi’ye tanıtmış,
bu aydın prensin yardımını istemişti. Abdülme-
cit tüm masraflarını üstüne alarak genç Avni’yi
Paris’e göndermekle, uzun sürecek bir yakınlı-
ğın, bir dostluğun temelini atacaktı.

Hüseyin Avni Lifij’in diğer sanatçılardan farkı,
duygu zenginliği, fikirsel çalışmalara düşkünlü-
ğü, edebiyata, özellikle şiire sevgisi, entelektü-
elliği olacaktı. Avni Lifij, Andre Lhote’nun pek Görsel 1.28: Otoportre, Hüseyin Avni Lifij
yerinde tanımlamasıyla sanatta “kalp ve kafa”
sentezini başarmış, sanat yapıtının bu iki kavra-
mının birleşiminden doğacağını anlamış sayılı
sanat adamlarımızdandı. O da Paris’te, Güzel
Sanatlar Okulunda Cormon’un atölyesinden
geçecek, ama o da, öteki sanatçılarımız gibi
hocanın etkisi altında kalmayacak, sadece resim
sanatının temeli olan desen bilgisini arttıracak-
tı. Avni Lifij’in birkaç yıl önce çizdiği krokileri,
taslakları, yaptığı siyah-beyaz araştırmaları, res-
samın deseni sadece bir başlangıç, bir aşama
aracı bilmekle kalmadığını, onun başlı başına
etkin, zengin, kendine yeter bir tür olduğunu
Görsel 1.29: Haliç’ten, Hüseyin Avni Lifij
yapıtlarıyla ispatladığını göstermiştir.
Paris Akademisinde yaptığı model karşısındaki çalışmalarından yurda dönüşünde meydana ge-
tirdiği portre desenleri, özellikle kendi portresiyle annesiyle ilgili yaptığı etütler, büyük çaptaki
düzenlemelerine hazırlık taslakları, eski evlerden, selvilerden az renklendirilmiş ya da sadece kö-
mür ve kurşun kalemleriyle çalışmaları, Avni Lifij’in usta bir desenci olarak görülmesini sağlıyordu
(Görsel 2.29). Eski bir sözdür; ressamı, değerini, kişiliğini desenlerinde aramak gerekir. Renk, çoğu

77