Page 81 - DESEN 12
P. 81
2. ÜNİTE MODELDEN KISA SÜRELİ DESEN ÇALIŞMALARI
Görsel 2.32: Mihrişah Sultan Dairesi, ?, Hüseyin Avni Lifij, Sakıp Sabancı Müzesi, İstanbul
Yarı yıkık bir duvara, bir cumbaya, beyaz mezar taşları arasından yükselen selvilere batan güneşin
kızıl ışınları. Bir eski mahallede akşam sisinin morluğuna bürünmüş evler, mor bir ufukta batan gü-
neşin turuncu yuvarlağı. Avni Lifij turuncusuna sarılı bulut kümeleri. Bir dam üstünden yükselen tek
bir selvi, yaprakları dökük bir incir ağacı, İstanbul sonbaharının gamı, sessizliği, ölgünlüğü. Avni
Lifij bunların ressamı oldu (Görsel 2.32).
Hüseyin Avni Lifij’i bir bakıma edebiyatımızda bir Ahmet Haşim’e yakınlaştırmak olağan. Yalnız
“şair bir ressam” olduğundan değil çoğu küçük etütlerinin seyredene Haşim’in kimi dizelerini
hatırlatmasından, kişiliğinin tümüyle sembolizm-simgecilik eğilimine uygun olmasından. Küçük ve
orta çap görünümlerinde şair mizacını belirten Avni Lifij, “Kadıköy’de Belediye Çalışmaları” gibi
büyük süslemeci düzenlemelerinde bir Puvis de Chavannes’ı (Püvi da Şaven) hatırlatan güçte. Lifij,
Paris çalışmaları sırasında Puvis de Chavannes’in Sorbonne-Panteon Üniversitesindeki fresklerini
hayranlıkla seyretmişti.
Puvis, Avrupa sanatında öncülük ettiği büyük duvar süslemelerinde İtalyan Rönesansı’nın temel
kurallarını canlandırmış, duvar ressamlığını donuk akademizmden kurtararak çağdaş estetiğe uy-
gun bir canlılıkta diriltmişti. Bin dokuz yüz yirmi yedi yılı, 1914 dönemi ressamlarının son temsilci-
sinin ölümünü görecekti. Bu ölümle yalnız resim tarihimize yeni bir dönem kazandırmış bir grubun
son sesi susmuş olmuyordu; bir görüş, bir teknik de son ustasını kaybediyordu.
Kaynak: Başlangıcından Bu Güne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, Cilt 2, N. Berk-A. Turani. s. 43-
44-45-46-47-48, Tiglat Yayınları, Ekim 1981, İstanbul.
79
