Page 142 - İMGESEL RESİM 11

4.3. Coğrafi Özellikleri, Kültürel ve Mimari Üslup Farklılıklarını
Yansıtan Mekân Tasarımları

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

• Betonarme binaların ömrü konusunda genel ağ üzerinden bir araştırma yaparak edindiğiniz bilgileri
sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.
• Geleneksel Türk mimarisinde kullanılan temel yapı malzemelerinin bölgeden bölgeye değişiklik göster-
mesinin nedeni ne olabilir? Açıklayınız.
• Taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının kapsamı hakkında bildiklerinizi sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.

İklim, bitki örtüsü ve topoğrafik özellikler yöresel mimariyi şekillendiren önemli faktörlerdir. Bu,
yüzyıllar boyunca insanoğlunun o bölgede edindiği tecrübelerin bir sonucudur. Coğrafi koşulların yanı
sıra gelenek-görenekler, dinî inançlar, sosyal çevre ve ekonomik koşullar da bölgedeki mimari yapıyı
etkilemektedir.
İnsanlar, çağlar boyunca yapılarını yerel kaynakları kullanarak inşa etmiştir. Ekonomik kaygıların
da belirleyici olduğu bu anlayışta bölgenin koşullarına göre değişen yapı malzemelerinden biri tercih
edilmiştir. Çevreci yapı malzemelerinin kullanıldığı yöresel konut mimarisine ülkemizden birçok örnek
vermek mümkündür. Nevşehir’deki Ürgüp evlerinin birçoğu yanardağların püskürttüğü kül, kum ve lav
parçacıklarından oluşan ve tüf adı verilen kayaların oyulmasıyla inşa edilmiştir. İşlendikten sonra sert-
leşip dayanıklı hâle gelen tüf, aynı zamanda farklı türleri ile inşaatlarda kullanılan bir yapı malzeme-
sidir. Günümüzde konut ya da otel olarak kullanılan bu tür yapılardaki tavan ve zemin kaplamalarının
yanı sıra pencere ve kapılar da ahşaptır (Görsel 4.18).

Görsel 4.18: Ürgüp evleri, Nevşehir

140