Page 100 - İKİ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

5. ÜNİTE

Modülasyon, “çağdaş resim sanatında renk karşıtlıkları
ile form yanılsaması oluşturmak” olarak tanımlanır. Bu
teknik; resimdeki ışık-gölge, açıklık-koyuluk, sıcaklık-so-
ğukluk ilişkilerini ve nesnelerin hacmi ile derinliğini
vurgulamak için renk ve renk tonlarını ayarlamayı içe-
rir. Farklı renklerin ve farklı renk birleşimlerinin etkile-
ri, derinlik yanılsamasını oluşturur. Farklı derinlik algısı,
arka plan tonuna ve nesneler üzerindeki renk tonlarına
göre değişiklik gösterebilir. Başka bir deyişle derinle-
mesine algı, arka planın renk sıcaklığına bağlı olarak ve
aynı zamanda önünde bulunan nesnenin renk tonuna
göre belirlenmektedir. Sıcaklık-soğukluk, ışık-gölge, açık-
lık-koyuluk ve renk etkisi meydana getiren kompozisyon
düzenlemeleri; formda derinlik hissinin arttırılmasında Görsel 5.6: Pencere Önünde Bir Kase Meyve ve Maşrapa,
önemli bir etkendir. Önde bulunan nesneler, arka plan- 1890, Paul Gauguin (Poul Gougen), Ulusal Galeri, Londra
daki renk tonları veya etkileriyle tezatlık göstermeli;
bunlardan iyi ayrıştırılmalıdır. Resim kurgusu veya kom-
pozisyon analizlerinde bu ayrıştırma düzeninin önemli
bir yeri vardır.

Renk karşıtlıklarıyla form oluşumuna örnek verilebilecek nitelikte eserler üreten Post-Empresyonist Döne-
m'in önemli temsilcilerinden Paul Gauguin’in “Pencere Önünde Bir Kase Meyve ve Maşrapa” isimli eserinin
(Görsel 5.6) bütününde ve ayrıntılarındaki nesnelerin formları, modülasyon yöntemiyle ifade edilmiştir.
Örneğin maşrapanın üstündeki elmada ışıklı ve gölgeli alanlarda turuncudan maviye yani sıcaktan soğuğa
geçiş yapılmış, nesnenin formu renk karşıtlıklarıyla oluşturulmuştur (Görsel 5.6a). Sol alt köşedeki tabak
içinde bulunan meyvelerin bütün algısında da yine renk karşıtlıkları kullanılarak mesafe ilişkileri ve form
yanılsamaları oluşturulmuştur. Resim yüzeyinde oluşturulan açık-orta-koyu alanlardaki (Görsel 5.6b) form
yanılsaması, renk karşıtlıklarıyla oluşturulmuştur.

Görsel 5.6a: Ayrıntı (Pencere Önünde Bir Kase Meyve ve Maşrapa, Görsel 5.6b: Ayrıntı (Pencere Önünde Bir Kase
1890, Paul Gauguin, Ulusal Galeri, Londra) Meyve ve Maşrapa, 1890, Paul Gauguin, Ulusal
Galeri, Londra)

98