Page 186 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12

sı, sol üst köşeye konumlandırılmış pembe hâle ile çevrelenmiş
siyah içindeki mor bir dairedir [Görsel 3.68 (a)]. Çeşitli çizgiler ve
geometrik formların tekrarı ile ritim ve hareket oluşturulmuştur.
Kompozisyonda sıcak ve soğuk renklerin kullanımı dengelidir.
Eserin her tarafına yayılan rengin aksine, çizgiler ve geometrik
formlar resmi dinamik bir dengede yapılandırmıştır. Aynı zaman-
da çizgiler derinlik ve perspektifi veren farklı boyutlardaki kare
ve üçgen gibi geometrik formları da oluşturmaktadırlar. Çizgiler,
kompozisyona yön ve hareket verir. Ayrıca, merkezdeki iki çizgi
gözümüzü yukarı doğru yönlendirir ve bir üçgen oluşturur. Eser-
de kullanılan renkler ve geometrik formlarla yapay doku etkisi
oluşturulmuştur. Kompozisyonda yer alan görsel unsurların hep-
sinin kendi içinde denge, oran, orantı ve renk açısından uyumu
söz konusudur.

Yorumlama Görsel 3.68 (a)

Bir sanat eseri üretmeyi sağlamak amacıyla ses ve renk ara-
sındaki ilişkiye ilgi duyan Kandinsky yaptığı araştırmalarını re-
simlerinde kullanmıştır. Kandinsky’nin renk teorisine göre siyah,
sessizliği simgelerken turuncu en yüksek erkek sesini ve alto
aralığındaki ilgili müzik aletlerini gösterir. Pembe renk ise uyum-
suz seslerin etkisinin azaltılması veya sert tonların yumuşatıl-
ması olarak yorumlanabilir. Sarı renk, mavi ve kırmızı daireler
etrafında bir hâle meydana getirirken rahatsızlık ve öfkeyi temsil
ederek müzikal açıdan yüksek sesli trompetin çığlıkları anlamı-
na gelebilir. Kandinsky’nin dinî inançları, eserlerini etkilemiştir.
Çağlar boyunca çeşitli kültürler tarafından kullanılan dini bir sem-
bol olan hâle, birden fazla anlama sahiptir. Sanatçı bu sembolü
çalışmalarında dairenin etrafında kullanmaktadır [Görsel 3.68
(a)]. Resimdeki daireler, ızgaralar, dikdörtgenler, yarım daireler,
üçgenler ve diğer matematiksel formların kullanımı, ressamın
geometrik şekillerin mistik özelliklerine olan inancı ile tutarlıdır
[Görsel 3.68 (b)].
Görsel 3.68 (b)
Yargı
Renk, çizgi ve geometrik formlardan oluşan "Kompozisyon VIII",
ilgi çekici bir soyut sanat örneğidir. Çeşitli geometrik formlar ve
çizgilerle heyecan verici, başarılı bir sanat eseri oluşturulmuş-
tur. Dışavurumcu kuram çerçevesinde değerlendirilebilecek olan
eser müzelerde sergilenmeye değerdir.

Görsel 3.68 (c)

SANAT ESERLERİ ANALİZİ 183