Page 214 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12

mış sandalyenin tanımı bulunmaktadır [Görsel 3.104 (a), 3.104
(b), 3.104 (c)]. Ortak olan tek şeyin sandalye olduğu eserde tüm
nesneler aynı derecede dikkat çekmektedir. Sandalyenin ve fo-
toğrafının gerçek boyutlarında sergilenmesi sorgulama sürecine
katkı sağlamıştır.
Bu eserde plastik ve estetik unsurları önemsemekten çok anlama
doğru bir yöneliş söz konusudur. Nesneler arasındaki boşluklar
ve aralarındaki ilişki, sanatçı tarafından belirlenmiş belirli bir ala-
na sığdırılmaya çalışılmamıştır. Fikir ve ifadenin önemli olduğu
bu eserde, olabildiğince yalın bir ifade ile izleyicinin eseri sorgu-
laması sağlanmıştır. Sanatçının düzenlediği çalışmanın alımlayı-
cı tarafından doğru bir şekilde anlaşılması için eserin sergilendiği
her mekânın ışığı önemlidir. Bu düzenlemede sandalyede doğal,
dokular gözlenirken fotoğrafta yapay dokular gözlenir.

Yorumlama
Görsel 3.104 (a)
Bu eserde sanatçı, gerçek ve taklit ile ilgili önemli sorular orta-
ya koyar. Eserdeki gerçek, sandalyenin fotoğrafıdır. Eser yeni
mekâna taşındığında fotoğrafta değiştirilir. Kosuth’un ahşap
sandalyesi kullanım fonksiyonlarından uzaklaştırılarak üzerin-
de düşünülecek bir sanat nesnesi olarak yeni anlamlar kazanır.
Sandalyenin fiziksel görüntüsü önemsizdir. Önemli olan fikirdir.
Sanatçı, gerçek bir sandalye ile sandalyenin fotoğrafını yan yana
koyarak neden bir fotoğrafı sanat olarak kabul ederken nesnenin
kendisini sanat olarak kabul etmeyişimizi sorar. Amacı, bir nes-
nenin temsilinin ya da açıklamasının o nesneyle nasıl bir ilişki
içinde olduğunu; bu ilişkilerin hangi süreçlerden geçtiğini ve bir
formun diğerinden daha değerli olup olmadığını sorgulamak ve
sorgulatmaktır.

Sandalyenin sözlük tanımını okuyan izleyici, sözcükleri doğrudan
fiziksel ahşap sandalye veya fotoğraftaki sandalye ile ilişkilendi-
rirken sadece yazıyı okuduğunda bu tanım diğer sandalyelerle
ilgili başka deneyimleri de çağrıştırabilir. Eserdeki nesneler tek Görsel 3.104 (b)
başına bir anlam taşımaz, mekân ve nasıl yerleştirildiğiyle birlikte
kimliğini bulur. Sanatçının anlatmak istediği fikir, izleyicinin zih-
ninde kavrandığında çalışma sanat eseri olmuştur.

Yargı

Kosuth'un sandalyenin kendisini, fotoğrafını ve kavramını birara-
da düzenleyerek sergilemesinin amacı sanattaki güzel ve işlev-
selliğe dikkat çekebilmek ve alımlayıcıyı sorgulatabilmektir.
Düşündüren, klasik sanat anlayışından uzak bir tavırda yapılan
eser fikir ve öz bakımından kendisinden sonraki sanatçılara,
eserlere ışık tutabilecek önemde ve Modern Sanatlar Müzelerin-
de sergilenebilecek değerdedir. Bu yönüyle sanat kuramlarından
avangard kuram içinde değerlendirilir.

Görsel 3.104 (c)

SANAT ESERLERİ ANALİZİ 211