Page 58 - SANAT ESERLERİ ANALİZİ 12
P. 58

Çözümleme

            Sanatçı, yaşadığı dönemin sanat anlayışı doğrultusunda alt ta-
            bakadan insanları seçerek sıradan bir konu olan tren yolculuğun-
            daki doğal hâllerini cepheden bakarak tasvir etmiştir. Açık kom-
            pozisyon anlayışıyla yapılan resmin merkezinde yer alan yaşlı
            kadın ve yanında kucağında çocuk olan genç kadın dikkat çek-
            mektedir. Resim, ufuk çizgisinden ortadan ikiye koyu bir hat ile
            bölünmüştür. Bu hat vagonun izleyiciye dönük oturan figürleri ile
            arkası dönük figürlerini birbirinden ayırmaktadır. Resimde figür-
            lerin dışında kalan boşluklarla espas oluşmaktadır. Ön plandaki
            kadın figürlerinde eğri çizgiler kullanılmıştır [Görsel 1.56 (a)]. Bu
            çizgiler, vagonun tavanında da kendini göstermektedir. Koltuğun   Görsel 1.56 (a)
            üstünde, pencerelerin kenarlarında ve çocuğun yanındaki kutu-
            da düz çizgiler hâkimdir. Merkezî perspektif, öndeki figürlerle ar-
            kadaki figürler karşılaştırıldığında ortaya çıkmaktadır.
            Eserde  sarı,  kahverengi,  siyah  ve  yeşil  renkler  kullanılmıştır.
            Açık ve koyu renklerin dengeli bir dağılımı söz konusudur. Res-
            min arka planı olan üst kısımda koyu renkler, ön planı olan alt
            kısımda ise açık renkler hâkimdir. Işık, vagonun pencerelerinden
            içeriye giriyor hissini uyandıracak şekilde sol taraftan verilmiştir.
            Resmin genelinde yapay doku etkisi hissedilir. Resimde; silindir
            şapka, prizmatik kutu, pencere gibi hem geometrik şekiller hem
            de baş ve insan bedeni gibi organik şekiller yer almaktadır. Bu
            şekiller tekrarlandığı için ritim hissi oluşturmakta ve birlik yarat-  Görsel 1.56 (b)
            maktadır. Eserde dikey hatlar hâkimdir. Kendi içerisindeki oran-
            lama ile oran-orantı sağlanan figürler, gerçek boyutlarında kulla-
            nılmıştır [Görsel 1.56 (b)]. Yaşlı ve genç kadın figürleri ise resmin
            vurgusunu oluşturmaktadır.


            Yorumlama
            Üçüncü sınıf demir yollarında yoksulların yaşadığı zorluklar ve
            yaşam kalitesi eserin ana temasıdır. Ressam, bu eseriyle bizlere
            bir grup insanın tren yolculuğunu büyük bir merhametle sergile-
            miştir. Özellikle ön planda bir aile izleninimi veren, küçük çocu-
            ğunu şefkatle tutan genç bir anne [Görsel 1.56 (a)], düşünceler
            içinde kaybolmuş yorgun, bezgin yaşlı kadın [Görsel 1.56 (c)] ve   Görsel 1.56 (c)
            derin bir uykuya dalmış bir çocuk [Görsel 1.56 (ç)] alımlayıcıda
            duygusal etki (acıma, şefkat) oluşturmaktadır. Sıradan insanların
            gündelik yaşamından etkileyici bir anı yansıtan resim, basit  ve
            etkili  çizgilerle yapılmış izlenimi uyandırmaktadır. Kullanılan çiz-
            gilerle güçlü bir hacim etkisi verilmiştir.
            Yargı

            Daumier,  üçüncü  sınıf  demir  yolu  taşımacılığında  yoksulların
            durumunu gerçekçi bir şekilde tasvir etmiştir. Bu nedenle eser
            müzeye konacak kadar başarılıdır. Sanatçı bir annenin şefkati-
            ni, yaşlı kadının bezginliğini, vagondaki dar ve sıkıntılı atmosferi
            yansıtmak için bu eseri yapmış olabilir. Dönemin özelliklerini yan-
            sıtması açısından da eserin tarihsel bir önemi vardır.
            Bu eser biçimci ve duygusal etki kuramları çerçevesinde değer-
            lendirebilir.                                                     Görsel 1.56 (ç)


                                                                            SANAT ESERLERİ ANALİZİ    55
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63