Page 72 - GENEL SANAT TARİHİ 9
P. 72
GENEL SANAT TARİHİ
Mısır sanatının en ihtişamlı heykel ve kabartmaları II. Ramses tarafından kendi adına yaptırılmıştır.
Bu heykel ve kabartmaların en büyükleri Luksor ve Ebu Simbel tapınaklarında yer almaktadır (Görsel
3.30). II. Ramses heybetli heykeller yaptırmış, kendini Mısır’ın en büyük firavunu ilan etmiş âdeta
tanrılaştırmıştı. Tanrı firavun heykellerinin elleri mutlaka dizlerinin üstünde, bakışları karşı cepheye
doğru ve donuk şekildedir. Özellikle Ebu Simbel’deki heykeller dünyanın en büyük heykelleri arasında
gösterilmektedir. 56 metre yükseklikteki bir kaya parçasına yontularak yapılan bu 4 heykelin boyu 20
metredir. II. Ramses Tapınağı’ndaki Ramses heykellerine şubat (doğum günü) ve ekim (tahta çıktığı
gün) ayı olmak üzere yılda iki kez güneş ışığı gelmektedir. Bu durum, mabedin büyük bir mühendislik
ürünü olduğunu göstermektedir. Ebu Simbel’in 50 metre uzaklığındaki küçük tapınak (mezar) ise II.
Ramses’in eşi Nefertari için inşa edilmiştir. Bunun girişinde dördü Firavun’un, ikisi Kraliçe’nin olmak
üzere her biri 10 metre boyunda 6 heykel yer almıştır.
Görsel 3.30: Ebu Simbel Tapınağı, II.Ramses heykel ve kabartmaları, Mısır
Mısır’da mimari eserlerin duvarlarını, sütunların
ve payelerin gövdelerini süsleme geleneği
yaygın olduğu için kabartma sanatı oldukça
gelişmiştir. Farklı türde kayalar oyulmuş,
büyük kabartma örnekleri yapılmıştır. Figürler
malzeme yüzeyinden yüksekte yapıldığında
yüksek kabartma, alçakta yapıldığında alçak
kabartma olarak bilinmektedir. Figürün çizgileri
yüksek kabartmalarda yapıldığı malzemenin
yüzeyinden oldukça kabarık şekilde oyulurken
alçak kabartmalarda çizgisel iz şeklinde
oyulmuştur. Mısır kabartmalarında figürlerin
başları profilden, gözleri cepheden, omuzlar
iki kolu gösterecek şekilde cepheden, vücut
kalçadan ayaklara kadar profilden gösterilmiştir.
Figürün sanki iki sol ayağı varmış gibi her iki ayak
da başparmak görülecek şekilde çizilmiştir.
Bundan dolayı iki omuz bağlantılarını görmek
mümkündür (Görsel 3.31). Görsel 3.31: Mısır kabartma örneği, Metropolitan Müzesi, New York
70