Page 123 - TEMEL DESEN (seçmeli 9 sınıf)

TERİMLER SÖZLÜĞÜ

A

açık kompozisyon : Tasarımın tüm olarak tablo sınırı içine sığmadığı kompozisyon türü.
akademik desen : Akademi eğitimi disiplini ve kendi kuralları içinde yapılan desen çalış-
malarıdır.

aks : Bir eksen doğrultusunda ya da bir eksene göre oluşturulmuş kompo-
zisyonları nitelemek için kullanılır.
altın oran : Plastik sanatlarda geçerliliği görülen bir ölçü oranıdır. Bir doğru par-
çası eşit olmayan öyle iki parçaya bölünmelidir ki küçük parçanın
büyük parçaya oranı, büyük parçanın tüm doğru parçasına eşit olsun.
anatomi : İnsan ve hayvan vücudunu oluşturan ögeleri inceleyen bilim dalı.
anonim : Kim tarafından yapıldığı, yazıldığı yada söylendiği belli olmayan
eserler.
antik heykel : Eski Yunan ve Roma dönemlerinde yapılmış eserler.
arkeolog : Kazı bilimci.
artistik desen : Bireysel üslup özelliği gösteren desen.
B

barok : 1. Oylumlu sanatlarda Arkaik Dönem’i izleyen klasikten sonra son üs-
lup basamağı. Genel bir üslup adı olduğu hâlde daha çok Avrupa’daki
1600-1750 yılları arasındaki resim, heykel ve mimarlık üslubu için kul-
lanılmıştır.

2. Barok sözcüğü, Portekizce “biçimi düzenli olmayan inci” anlamına
gelen “barocco”dan gelmektedir. Barok üslubu, dağınık, yüklü, şişkin
biçimlerin aşırı ölçüde yığılmasıyla kendini gösterir.

biçim : 1. Form. Bir nesnenin algılanan tüm maddi ögelerinin kendine özgü bir
düzen oluşturan bütünü.
2. Resim, heykel ve mimarlıkta yapıtın yapı bakımından tüm kuruluşu.

C
canlı modelden desen : Canlı insan ve hayvan vücudunun resme konu olarak seçilmesi. Bu söz-
cük daha çok modelden insan vücudu çalışmaları için kullanılır.

Ç
çizgi : Kurşun kalem, mürekkep ya da boya ile oluşturulmuş iz.
çizgi perspektifi : Nesnelerin uzaklaştıkça küçülmesinin çizim kuralları içinde ifade
edilmesi.
çizgisel desen : Çizginin verdiği olanaklarla oluşturulan çizgi etkili anlatımdır.
D

deformasyon : Olağan biçimlerin görüntülerini abartarak sunma, normal görüntüle-
rini yok etmeden formlarını bozarak değiştirme.

121