Page 124 - TEMEL SANAT EĞİTİMİ 9

4. ÜNİTE

BEN KİMİM ?

JOHANNES ITTEN (1888-1967)
İsviçreli ekspresyonist (dışa vurumcu) ressam, tasarımcı,
öğretmen, yazar ve teorisyen. 1888’de İsviçre’de dünyaya gel-
di. Başlangıçta kübizmden etkilense de daha sonraları renk
ritimlerine dayanan soyut araştırmalara yöneldi. Itten, tasarım
ve temel sanat eğitimi denilince akla ilk gelen kurum olan Bau-
haus’un (1919-1933) eğitimcilerinden biriydi. Bauhaus eğitim-
cileri, bünyesine kabul ettikleri öğrencileri uzmanlaşacakları
alana geçmeden önce temel sanat eğitimine tabi tutuyorlardı.
Bu ders; Itten tarafından şekillendirilen, içeriği hazırlanan ve
yönetilen bir dersti.
Itten, derslerinde öğrencilerin içindeki yaratıcı gücü açığa
çıkarmayı hedefliyordu. Ona göre sanat öğretilemezdi, ancak Görsel 4.40: “Itten”
teknik ve üslup öğretilebilir unsurlardı. Başka bir deyişle sanat-
sal içgüdünün ancak teknik ve üslupla anlam kazanabileceğini
düşünüyordu. Ayrıca eğitimde yetenek ve mizaçların çeşitlili-
ğini dikkate almanın önemine inanıyordu. Eğitimde öğrenciyi
özgün çalışmalara ulaştırabilecek bir atmosfer oluşturmanın
tek yolu da buydu. Itten’ın dersleri; doğal nesne ve malzemeler
üzerine etütler, sanat tarihinin başyapıtlarını analiz etme ve çi-
zim olmak üzere üç bölümden oluşmaktaydı.
Itten, bir eğitimci olmasının yanı sıra renk çalışmaları da
olan bir sanatçıydı. Itten, “Renk Teorisi”ni 1961’de yayımladı.
Bu teori, hâlen sanat eğitimi veren tüm kurumlarda referans
olarak kullanılmaktadır. Sanatçının en ünlü eseri 1961’de ya-
yımladığı “Renk Sanatı” adlı eseridir.
Görsel 4.41: “Renk Teorisi”, 1921,
Itten, 47,3x32,1 cm, taş baskı, Özel
Koleksiyon, Zürih

Görsel 4.42: “Hareket Halindeki Kareler”, 1958, Johannes Itten, Görsel 4.43: “Yatay Dikey”, 1915,
70x100 cm, masonit üzerine yağ, Özel Koleksiyon, Zürih Johannnes Itten, 90,2x69,9 cm

122