Page 170 - TEMEL SANAT EĞİTİMİ 9
P. 170
5. ÜNİTE
Hiyerarşi, kompozisyon ögeleriyle oluşturulan iki zıt ucun birinden diğerine doğru geçişini önem sı-
rasına göre sağlayan düzendir. Bir diğer adı koramdır. Hiyerarşi ilkesi, kompozisyonda sanatsal ögeler
arasında bir önem sıralaması oluştururken zıtlık ilkesini de yanında getirir.
Hiyerarşinin merkezsel ve eksensel hiyerarşi olmak üzere iki türü vardır:
Merkezsel hiyerarşi: Kompozisyondaki biçimlerin tek merkezden dışa doğru büyükten küçüğe ya
da küçükten büyüğe doğru sıralandığı düzenlemelerdir. Bir çiçeğin merkezden başlayarak zıtlık oluştu-
racak şekilde küçükten büyüğe doğru sıralanan yaprakları doğada hiyerarşi ilkesine örnek olarak verile-
bilir (Görsel 5.83). Merkezsel hiyerarşinin uygulandığı kompozisyonları seramik, resim gibi birçok sanat
dalında görmek mümkündür (Görsel 5.84, 5.85, 5.86).
Görsel 5.83: “Doğada Merkezsel Hiyerarşi İlkesi Örnekleri” Görsel 5.84: “Merkezsel Hiyerarşi İlkesi Örnekleri”
Görsel 5.85: “İç İçe”, 2020, Hakan Öcel, 37x37x7-37x37x11 cm,
kırmızı çamur, Kocaeli
Görsel 5.86: “Karşılaşma”, 1916, Johannes Itten, 105x80 cm, tüyb,
Zürih Sanat Evi, Zürih
168