Page 83 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11
P. 83
2. Ünite
11.2.3. Modelajda Kullanılan Malzemeler
‘‘Sanat görüneni vermez, onun işlevi görünmeyeni görünür kılmaktır.’’
Paul Klee
Görsel 2.40: Kil Görsel 2.41: Şamotlu kil
Görsel 2.42: Plastilin Görsel 2.43: Bal mumu
Yukarıdaki görsellerde, temel sanat eğitiminin modelaj uygulamalarında ara eleman olarak da adlandırılan
yoğrulabilen ve kolay şekil alan plastik biçim oluşturma malzemelerine örnekler verilmiştir. Kil, plastilin, bal
mumu vb. malzemeler yığma, oyma ve kolayca şekillendirmeye müsait oldukları için modelleme ve form oluştur-
ma amacıyla sıkça kullanılır.
Modelaj Malzemeleri
Kil: Üretim sürecinde elastik yapısı ile en çok kullanılan malzemedir. Kilin kıvamı çalışmanın ebatlarına ve
plastiğine göre ayarlanır. Yapı konstrüksiyonunda iskelete monte edilirken kilin kıvamı sert olmalıdır. Yüzeysel iş-
lemlerde ise kil homojen ve kolay şekil alabilen yumuşaklıkta olmalıdır. Kil, elle şekillendirilirken yer yer de spatu-
la, şekil verici araçlar, sıkıştırma tezgahları, tel, tokmak gibi özel malzemeler istenilen etkiyi sağlamak adına kont-
rollü uygulanır. Kilin uzun süre nemli ortamda kurumadan kalması, çalışma sürecinde sanatçıya avantajlar sağlar
(Görsel 2.40).
Şamotlu Kil: Pişirmeye elverişli bir kil olduğundan özellikle seramik uygulamalarında kullanılan bir malze-
medir. Şamotlu kilin yapısı pürüzlüdür, bu yüzden ince detaylarda kullanımı sınırlıdır. İçerisindeki parçacıklar, kile
güçlü bir yapı kazandırdığı gibi yüzeye tutunma gücünü de arttırır. Yük taşıyan formlarda, büyük heykellerin ya-
pımında tercih edilir. Granüllü yapısı sayesinde çamur içerisindeki hava parçacıkları dışarıya kolay atıldığından
şamotlu çamurla yapılan işlerin patlama riski azdır (Görsel 2.41).
Plastilin: Petrol ürünü teknolojik bir malzemedir. Kil gibi yumuşak bir yapısı vardır. Hassas detaylarda formları
oluşturmada kile göre daha kullanışlı bir malzemedir. Büyük boyutlu formları oluşturmaktan çok, küçük boyutlu
çalışmalarda detaya izin vermesinden dolayı tercih edilmektedir. Plastilin içerisinde bal mumu, vazelin ve öğütü-
lerek toz hâline getirilmiş kil bulunur. Maket yapımı ve alçak kabartmalarda tercih edilen bir malzemedir (Görsel
2.42).
Bal mumu: Arıların petek yapmak için karın halkaları arasından salgıladıkları yumuşak ve sarımsı organik
maddedir. Sanayinin birçok alanında kullanıldığı için suni yollarla da üretilmektedir. Yakın zamanda modelleme
amacıyla çok sık kullanılagelen bu malzeme, belirli bir sıcaklıkta macun kıvamına getirilerek kolay şekil verilebilen
bir yapıya sahiptir. Hatta ilk defa İngiltere'de açılan, dünyaya mal olmuş simaların bal mumu heykellerinin de için-
de yer aldığı Madame Tussaud (Madam Tusad) adında gezici bir müze vardır (Görsel 2.43).
80
80