Page 82 - ÜÇ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 11
P. 82
4. ÜNİTE
İnsan Figüründe Oran-Orantı
İnsan figüründe oran-orantının bilinmesi figüre ait formların incelenmesi için gereklidir. İnsan figürünü oluşturan
parçaların bütüne ve birbirine olan oranına proporsiyon denir. İnsan bedenindeki ortalama proporsiyonları
tanımlayan kurallara kanon denir. Her kanonun bir birim ölçüsü vardır. Sanatsal anatomide insan figürüne ait
parçaların oranlarını, boyutlarını düzenlemek ve birbirleri arasındaki uyumu sağlamak için belirlenen birim
ölçüye modül denir (Görsel 4.6).
Figürlerin proporsiyonu belirlenirken figürün boyunun orta noktası önemlidir. Uzun boylulularda orta nokta
leğen kemiğinin altında kısa boylularda ise kalça kemiği hizasıdır.
Baş, gövde, kol ve bacak uzunlukları birbirlerine göre veya figürün boyuna göre orantılanır.
Gövdenin genişlik ölçüleri orantılanırken omuz, göğüs kafesi ve kalça genişlikleri hem birbirlerine göre hem de
dikey uzunluklarına göre orantılanır. İnsan figürünün oranları hesaplanırken matematik ve geometrinin verile-
rinden yararlanılmış ortalama ölçüleri alınmıştır. Bu ölçülere göre ideal erkek figüründe;
• Boy (başın tepe noktasından ayak topuğuna) yedi buçuk baş uzunluğunda,
• Omuz genişliği, iki baş uzunluğunda,
• Boyun, yarım baş uzunluğunda (çeneden gırtlağa kadar);
• Kol, üç buçuk baş uzunluğunda,
• Bacak, dört baş uzunluğunda, ayak çeyrek (1/4) baş uzunluğunda,
• El, bir yüz uzunluğunda (alından çeneye kadar),
• Ayak, bir baş uzunluğundadır.
Görsel 4.6: İnsan figüründe oran-orantı
80
