Page 66 - BATI MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 10

3. BIR DIYEZLI / BIR BEMOLLÜ TONLAR

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

1. Piyanoda sadece beyaz tuşları kullanarak bir oktav içerisinde çıkıcı-inici sol ve fa dizilerini çalınız.
Çaldığınız dizilerin majör dizi etkisini verip vermediğini sınıf ortamında arkadaşlarınızla tartışınız.

2. Piyanoda sadece beyaz tuşları kullanarak bir oktav içerisinde çıkıcı-inici mi ve re dizilerini çalınız.
Çaldığınız dizilerin minör dizi etkisini verip vermediğini sınıf ortamında arkadaşlarınızla tartışınız.

3.1. SOL MAJÖR

SOL MAJÖR

Majör dizinin III ve IV. derece sesleri arasındaki aralık ile VII ve VIII. derece
sesleri arasındaki aralığın yarım perde, diğerlerinin tam perde olması gerekir.
Bu yapılanmaya dikkat edilerek istenilen eksen ses üzerinde yeni majör diziler
oluşturulabilir.

Tonal müzikte, majör dizinin kuruluşu doğal do dizisine göre belirlenmiştir. Ma-
jör kalıbına uymasından dolayı do diyotanik dizisi değiştirici işaret almaz ancak
farklı seslerden başlayan majör diziler oluştururken aralık yapısını majör kalıbına
uydurabilmek için değiştirici işaretler kullanılması gerekir. Buna göre sol eksen
sesinden başlayan sol dizisine majör dizi kalıbı uygulandığında dizinin VII. de-
recesi olan fa sesi yarım ses tizleşir. Oluşan tek diyezli bu dizi, sol majör dizidir.

1/2
1/2 w w w # w
& w w w w

1 1 1 1 1
I II III IV V VI VII VIII

Sol majör dizinin dereceleri ve durucu-yürüyücü özellikleri aşağıda verilmiştir:

# œ w œ œ w
& w œ w
D Y D Y D Y Y D

I II III IV V VI VII VIII

ETKİNLİK 34
1. Aşağıdaki çıkıcı-inici sol majör diziyi ve arpeji seslendiriniz.

# 4 , , ™ ,
& 4 œ œ œ œ œ œ œ ™ œ œ œ œ
œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ˙

64