Page 24 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 10
P. 24

1. ÜNİTE


            1.2. Gürlük (Nüans) Terimleri

                1.2.1. Gürlük (Nüans) Terimlerinin Kullanımı

                Müzik eserlerine ifade zenginliği kazandıran nüanslar, anla   lmak istenen duyguyu esere yansıtmanın önemli unsur-
            larından biridir. Dilimize Fransızcadan geçen nüans kelimesi, “ince ayrım” anlamına gelir ve müzik terimi olarak eserlerin
                                               1.2.2.4E
            ses şidde   ndeki değişiklik ve farklılıkları ifade eder. Ses şidde   nin seviyesini belirtmek için kullanılan işaretler, nüans
                                                                                                           Herman Heberlein
            değişiminin istendiği yerde portenin al   na yazılır (Görsel 1.5).
      1.2.2.3                                                         Josef Werner
               Andantino  ≥  4 ≤              1          Andante                           œ
                                                                           1
                                                                      4
                                                                                   3
                                                      .
                                                                       . œ
                                                           œ ˙ #
                 ? # 3  0   œ ˙    œ ˙     œ ˙    œ œ œ œ ?   c  ≥  œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ  œ   œ   ˙ 3  ˙       œ  œ œ
                                                                           œ
                                                                   œ
                     4  ˙                                       œ                                           œ
                                                                F
                       p
                 ? # 3                          ≥         ? #
                                                                       .
                                                              c
                     4  Œ  œ  œ œ  œ œ Œ  œ  œ  Œ  œ  œ  . œ œ œ œ œ œ œ  œ œ œ ˙ ˙  ˙  ˙  œ       œ  œ Œ   w
                                                               .
                                                                w
                         p                                                                   œ   œ
            Görsel 1.5: Nüans ter�mler�n�n porte �ç�nde kullanımı  ≥
                                                            1
            8                                               œ œ œ          3
                         1
            ? #  ˙    œ  œ œ œ œ œ œ      ˙    œ ˙   6  Œ        œ œ œ œ  œ
                      BİLGİ NOTU                     ? #  œ œ œ   œ   œ  œ œ  œ   ˙     œ Œ   œ ≥  œ  œ œn  2  ˙  œ œ
            ? #                              œ œ#  œ                                          p
                                  œ œ œ œ
                   œ
                                                     œ
                                                               œ œ œ œ œ œ
                 œ Nüans kelimesinin Türkçedeki karşılığı “ayır   ”dır. Ayırtı , aynı cinsten olan şeyler arasındaki ince fark olarak ta-
                         œ œ œ
                      œ
                                                            œ
                                                        œ #
                                                     ? #
               nımlanır. Müzik alanında ise dinamik farklılıkları yani ses şidde   ndeki değişimleri ifade eder.   œ  œ œ
                                                                                  œ
                                                                            ˙ #
                                                          ˙    ˙      ˙              œ  œ  œ  ˙     œ œ      œ
                                          ≥
            15    œ œ œ  4                4  3       ≤ 4     œ œ œ
                                                         3
            ? #          œ  œ 1  œ œ œ           œ œ œ œ œ           œ œ œ œ
                                          œ œ œ
               Eserlerin ses şiddetlerindeki değişiklikleri göstermede ve anla   lmak istenen duyguların ifadesinde kullanılan çok sayı-
                                      œ
            da nüans terimi ve işare    bulunur. Bu terimlerden en sık kullanılanları aşağıdaki tabloda gösterilmiş   r (Tablo 1.3).  œ œ
                                                     11
                                                                                                    œ
                                                                      3
                                                                      ˙
            ? #   œ #  œ œ    œ #                    ? #  œ  œ  œ œ  œ  œ œ œ œ œ œ  œ  œ 3 œ œ  œ  œ  œ  œ        œ
                                                                  .
                                  ˙
            Tablo 1.3: Hız Değ�ş�kl�ğ� Gösteren Bazı Ter�mler . ˙  . ˙  œ
                                                          cresc.                                          f
              NÜANS TERİMİ            SİMGESİ      OKUNUŞU                 ANLAMI
            20                                      3  ? #  ˙  œ  1œ  œ .  œ  œ œ  ˙          ˙     œ  œ  w
                                                    œ œ
                                                        œ œ œ œ œ œ
                                                                          Çok hafi f
            ? # œ             . œ œ œ  œ  pp . œ œ œ  œ  Piyanissimo  œ œ œ œ           ˙
              Pianissimo Œ Œ
              Piano     ≥   F         p œ 4             4         4       Hafi f
                                                    1
                                                    œ # œ
                        œ 2  ˙ #    œ        ˙    Piyano œ œ œ œ œ 0  .  3
                                                                          Orta hafi f
              Mezzopiano
            ? # . œ œ œ               mp          Metzopiyano      . œ  œ œ œ
                                                     16               ≥                             œ  œ
                                                                            œ œ
                                                                                  œ œ œ œ
                                                     ? # œ
              Mezzoforte F            mf          Metzoforte œ œ         œ  Orta kuvvetli     œ  œ        ˙     œ œ
                                                                  œ   œ
              Forte >                 f>          Forte              F    Kuvvetli
            25    . ˙       > . ˙      . œ                  ≥
            ? #                             œ œ œ ˙     œ   ˙     œ  ˙    œ
                                                                                                           .
              For   ssimo             ff           For   ssimo ˙           Çok kuvvetli        ˙     œ œ   œ œ# n œ œ
                                                     ? #
                                                              a tempo  w          ˙     ˙
                                                               ˙
                Z
              Forzando     Z          Z           Forzando  p             Gür ve güçlü
                                      fz
                                                     rit.
            ? #  ‰          ‰ œ œ œ œ œ ‰ œ# œ œ  œ  ‰  2   Œ
              Crescendo (cress.)               œ  Kreşendo œ n  œ  œ  œ  œ œ Ses gürlüğü gi    kçe artan
                  œ œ œ œ œ
                                                   œ œ œ œ
              Decrescendo (decress.)              Dekreşendo              Ses gürlüğü gi    kçe azalan
                                                     21       œ  œ        œ          œ   > ˙    >
                                                     ? #  œ          œ       œ   œ              ˙       ˙     œ
            31        œ   ˙          . œ œ œ                      œ     ≥                                        Œ
                                œ
            ? # ˙     BİLGİ NOTU           œ  ˙      œ    . œ œ œ œ .  œ
                                                          f            œ  Œ
                                    cresc.                             f                     > ˙        ˙
                                                     ? #
                                                                                                   œ
                  Eserlerde verilen nüansları çelloda etkili kullanabilmek için sağ el ve kolun yaya uyguladığı ağırlık, basınç ve yay   Œ
                                                                                          œ
                                                                       ≥
                                                                                 œ
                                                                       œ
                                                                             œ
            ? #                                           œ .    œ   œ    œ          œ                        œ
                                                                       œ Œ
                 Œ
                          Œ
                                œ
                                                              œ
               hızına çok dikkat etmek gerekir. Yayın topuk kısmı uç kısmına oranla daha ağır olduğu için dip ve uç bölgelerde yaya
                                                . œ œ œ
                    œ
                                     . œ œ œ œ
                                                     œ
                                                          . œ œ œ
                      œ
                                                                    œ
                             œ
                                                                œ
               uygulanacak baskı ve yay hızı doğru ayarlanmalıdır.  Yay hızına göre ses şidde   nin artacağı veya azalacağı unutul-
                                            ©
               mamalı, istenen nüans işare   ne göre yay hızı ar   rılmalı veya azal   lmalıdır.
                      Antonio Vivaldi’nin “Dört Mevsim Konçertosu” adlı eserinin “Spring” bölümünü dinleyiniz. Eseri dinler-
             DİNLEME  ken fark e    ğiniz nüansları öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla değerlendiriniz.
          22  ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 10
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29