Page 109 - TÜRK MÜZİĞİ TEORİ VE UYGULAMASI 10

M

makam : Geleneksel müzikte bir dizinin işleniş tarzı.

mandra : Trakya ve Balkanlarda 2+2+ 3=7 süreli bir oyun havası ve bu oyuna
eşlik eden ezgi.

marş : Her türlü yürüyüşü desteklemek, bazen ateşlemek, grupları aynı
düzende yürütmek (askeri marş), ulusal birliği güçlendirmek (ulusal
marş), bazen de kederli bir ortam oluşturmak için (cenaze marşı gibi)
yazılan belirgin ve güçlü vurgulamalı kısa müzik.
mertebe : Klasik Türk müziğinde usullerin hız derecesi anlamına gelir.

mezzoforte : Orta kuvvette.
muhayyer : 1. Türk müziğinde ince la sesi. 2. Türk müziğinde bir makam.

O

oktav : Sekizli aralık. Örneğin, kalın do’dan, onun 8 ses yukarısındaki ince
do’ya kadar olan mesafe bir oktavdır.
ozan : Âşık, halk şairi. Çoğu kez elindeki sazı ile kendisinin veya başkalarının
şiirlerini söyleyen yerel şair ve müzisyenlere verilen isim.

Ö

ölçü : Bir ezgiyi ya da ritim kalıbını müzik değerlerine (zamanlara) bölmek
için kullanılan sistem.
P

perde : 1. Müzikte kullanılan seslerin yükseklik yönünden adı. 2. Bazı telli çalgılarda,
sap üzerine belli aralarla konan ve kemik, bağırsak, metal, naylon gibi çeşitli
malzemelerden yapılmış bağ, şerit, çubuk gibi bölmelere verilen ad.
pest : Kalın ses.

prozodi : Müziğin söz ile olan uyumu.

R
refakat : Eşlik.

S

sazende : Saz çalan kişi. Bu tabir sazında ustalaşmış icracılar için kullanılır.

saz semaîsi : Klasik Türk müziğinde en eski çalgı müziği formlarından biri. Klasik
fasıl düzeni içinde en sonda çalınır. Saz semaîleri genellikle 4 haneden
meydana gelir.

sirto : Klasik Türk müziğinde kullanılan, longa gibi nim sofyan usulü ile
ölçülen oyun havası.

Ş
şed : Aktarım, aktarma. Bir diziyi bulunduğu konumdan başka bir sese
geçirmek, aktarmak. Bu işlem sırasında dizinin aralıkları aynı
kalmaktadır. Bunu sağlayabilmek için bazı seslere belirli değiştirme
işaretleri koymak gerekebilir.

107