Page 217 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO | 11

8. ÜNİTE

8. ÜNİTE ÇELLO ÇALMADA TÜRK MÜZİĞİ MAKAMLARI III

8.1. Bûselik Makamı

HAZIRLIK ÇALIŞMASI

Reşat Aysu’nun “Bûselik Saz Semaisi” adlı eserini dinleyiniz.

8.1.1. Bûselik Makamının Genel Özellikleri

Tarihi çok eskilere dayanan bûselik makamı, Batı müziği ses sistemine en yakın basit makamlardan biridir. Yerinde
bûselik beşlisine “hüseynîde kürdî dörtlüsü” veya “hüseynîde hicaz dörtlüsü” eklenmesiyle oluşur. Donanımına ses de-
ğişti rici işaret almaz.

BİLGİ NOTU

Sol anahtarında portenin üçüncü çizgisi üzerine yazılan si notası, bûselik perdesi olarak adlandırılır.

Bûselik makamının özellikleri aşağıdaki tabloda verilmişti r (Tablo 8.1).

Tablo 8.1: Bûsel�k Makamının Özell�kler�

BÛSELİK MAKAMININ ÖZELLİKLERİ

NİTELİK Basit makamdır.

DURAK Dügâh (la) perdesidir.

SEYİR Karar perdesi veya 5. derece güçlü perdesi civarından seyre başlar. Çıkıcıdır.

Bûselik dizisi iki farklı oluşum biçimine sahipti r:
1. Dügâh (la) perdesindeki bûselik beşlisine hüseynî (mi) perdesinde kûrdi dörtlüsü eklenme-
DİZİ siyle oluşur.
2. Dügâh (la) perdesindeki bûselik beşlisine hüseynî (mi) perdesinde hicaz dörtlüsü eklenme-
siyle oluşur.

GÜÇLÜ Hüseynî (mi) perdesidir.

DONANIM Ses değişti rici işaret almaz.

YEDEN Nîm-zirgüle (sol diyez) perdesidir.

(Çıkıcı olarak)
1. Dügâhta Bûselik Beşlisi-Hüseynîde Kürdî Dörtlüsü: dügâh (la), bûselik (si), çârgâh (do),
PERDE İSİMLERİ neva (re), hüseynî (mi), acem (fa), gerdaniye (sol), muhayyer (la).
2. Dügâhta Bûselik Beşlisi-Hüseynîde Hicaz Dörtlüsü: dügâh (la), bûselik (si), çârgâh (do),
neva (re), hüseynî (mi), dik acem (fa), nîm-şehnaz (sol), muhayyer (la).

216 ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 11