Page 10 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR | 11
P. 10
Kitap İç Sayfa Örneği
İçerik Metin Alanı 1.3. DÖRT SESTEN OLUŞAN LEGATO TEKNİĞİ Ünite İçerisinde
Geçen Konular
Ünite Adı 4. KLASİK BATI MÜZİĞİNDE DÖNEMLER - II BAROK DÖNEM Dört sesten oluşan legato tekniği, birbirine bağlanan dört notanın seslendiril-
mesi tekniğidir. Bu teknikte karma legato tekniği uygulanmaktadır. İlk nota sağ
el ile seslendirildikten sonra diğer notalar, çıkıcı ise sol elin ilgili parmakları tele
vurarak, inici ise sol elin ilgili parmakları teli çekerek seslendirilir. Bütün nota-
Hazırlık Çalışması Çalışması 1. Barok Dönemi’ne ait gitar eserlerini dinleyerek bunların sizde uyandırdığı nın seslendirilmesinde sol el parmaklarının hareket yönü çok önemlidir. Net ve
temiz bir icra için her notanın tane tane duyulması gerekir. Bunun için zaman
Hazırlık
ayırarak her bir alıştırmayı defalarca tekrarlamak gerekmektedir. Sol el hareket
duygu ve düşünceleri ders öğretmeniniz ve arkadaşlarınızla paylaşınız.
mekaniğinin oturması, yapılacak olan çalışmanın verimli bir şekilde tamamlan-
ması ile sağlanacaktır.
Ünite Konuları 4.1. BAROK DÖNEMİ Alıştırma 4’te ikinci tel I. pozisyonda tüm sol el parmak kombinasyonları için Uygulama Üniteyle İlgili
dört sesten oluşan legato tekniği verilmiştir. Her ölçü bir kombinasyon içer-
mektedir. Bir kombinasyon tam anlamıyla kazanım olarak yerleşmeden diğer
Müzik tarihinde 1600’lü yıllara gelindiğinde abartı ve süslemenin hâkim ol- kombinasyona geçmeyiniz. Zayıf olan parmak kombinasyonlarını belirleyerek
Görsel 4.1: Barok Dönemi duğu, günümüz müzik kurallarından birçoğunun temellerinin atıldığı, müzi- günlük çalışmalarınızda bolca tekrar ediniz. Metronoma uygun olarak ilk sese Uygulama ve
Müziğini Anlatan Bir Tablo ğin, kilisenin etkisinden bir adım daha uzaklaştığı yeni bir dönem başlamış- bağlanan iki, üç ve dördüncü seslerin net biçimde duyulmasını sağlayana ka-
tır. 19. yüzyıl müzik eleştirmenleri, müzikal anlatımını abartılı buldukları bu dar bu sesleri tekrar ediniz.
döneme, Portekizce kökenli olan ve “çarpık inci” anlamına gelen “barocco”
(barok) adını vermişlerdir. Barok Dönemi’nin, Johann Sebastian Bach’ın Alıştırmalar
ölüm yılı olan 1750 yılında sona erdiği kabul edilir. Alıştırma 4
İçerik Destekleyici Dönemin müzikal gelişmeleri şu şekilde özetlenebilir:
• Majör-minör tonların yaygın kullanımına geçilmiştir.
Görseller • Opera, oratoryo ve kantat gibi müzik biçimleri gelişmiş, halk operaya yo-
ğun ilgi göstermiş ve birçok konser salonu açılmıştır.
• Basso continuo (basso kontinyo) adı verilen sürekli bas eşliğinin, ezgileri
armonik olarak desteklemesi vazgeçilmez bir unsur olmuştur.
• Sürekli basın sağlanması için uygun bir enstrüman olan klavsen sık sık
kullanılmıştır.
• Nota yazısında gürlük terim ve işaretleri ilk kez kullanılmıştır.
• Çalgı müziği gelişmiştir.
• Tek enstrümanın orkestraya karşı çalınması stiline konçerto, birkaç enst-
rümanın orkestraya karşı çalması stiline ise konçerto grosso adı veril-
miştir.
Barok Dönemi’nde opera, oratoryo ve kantat dönemin üç önemli müzik
biçimi olarak karşımıza çıkar. 17. yüzyıl başlarında “erken barok” olarak
adlandırılan yıllarda gelişen opera, oratoryo ve kantatın aksine kilise dı-
şında sahnelenmiş ve konularını dinden bağımsız günlük yaşantıya ilişkin
olaylar oluşturmuştur. Opera aslında müzik eşlikli, dekorlu, kostümlü bir
sahne gösterisidir. Oratoryo ve kantat ise kilisede sergilenen, dekor ve
kostüm gerektirmeyen, kutsal konulu metinlerden oluşan müzik biçimleri-
dir. Bu dönemde opera denildiğinde akla ilk gelen Claudio Monteverdi’dir
(1567-1643) (Kladyo Monteverdi). Oratoryo tarihine ise adını, Messiah (Me-
sih) Oratoryosu ile Georg Friedrich Haendel (Georg Fridrih Hendel) yazdır-
mıştır.
Barok Dönemi’nde Kullanılan Müzik Formları
Sonat: Bir ya da iki çalgı için yazılmış, üç ya da dört bölümden oluşan mü-
zik formudur. Üç bölümden oluşuyorsa bölümler hızlı-yavaş-hızlı, dört bö-
lümden oluşuyorsa yavaş-hızlı-yavaş-hızlı tempolarda bestelenir.
Konçerto: Genellikle orkestra eşliğinde, bir çalgı için yazılmış, üç bölüm-
den oluşan bir çalgı müziği formudur. A. Vivaldi, G.F. Haendel ve J.S. Bach
bugünkü anlamda ilk konçerto örneklerini veren besteciler olmuşlardır. Bi-
Ünite Adı Klasik Batı Müziğinde Dönemler-II Barok Dönem 60 17
Ölçme ve Değerlendirme Dereceli Puanlama
Örnek Sayfaları Anahtarı Sayfası Örneği
Ölçme ve Değerlendirme Daha fazla etkinliğe Ölçme ve Değerlendirme Daha fazla etkinliğe
karekodu okutarak
karekodu okutarak
çevirim içi olarak çevirim içi olarak
ulaşabilirsiniz. ulaşabilirsiniz.
Dereceli Puanlama Anahtarı
Adı-Soyadı :
A. Aşağıda verilen cümlelerin karşısına doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. Sınıfı :
Numarası :
Majör-minör tonların yaygın tonlarına Barok Dönemi’nde geçilmiştir. ( )
Aşağıdaki tablo, öğrencinizi değerlendirmeniz için hazırlanmıştır.
Öğrencinizin “Gitarda Legato Tekniği-II” ünitesindeki bilgi ve becerisini en doğru şekilde ifade eden se-
Barok Dönemi nota yazısında gürlük terim ve işaretleri kullanılmamıştır. ( ) çeneğin altına ( X ) işareti koyunuz.
Değişik formlarda fakat aynı tonda yazılmış dans müziklerinden alınan bölümlerin eklenmesiyle
oluşturulan eser türüne “süit” denir. ( )
Çok iyi İyi Orta
Bir ya da iki çalgı için yazılmış, üç ya da dört bölümden oluşan müzik formuna “füg” denir. ( ) GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Kabul edilebilir Çok zayıf
Çalgı eşliğinde söylenen solo şarkılara “arya” denir. ( ) 5 4 3 2 1
Üç sesten oluşan çıkıcı legato hareketinde sol el parmak-
Opera, operet, müzikli oyun gibi sahne ve büyük formlu orkestra yapıtlarına giriş olarak bestelenen 1 larının uygulaması gereken kuvvetin yönünü ve miktarını
eserlere “uvertür” denir. ( ) gösterdi.
Üç sesten oluşan farklı ritmik yapılarda çıkıcı legato tekni-
2 ğini alıştırmalarda başarıyla uyguladı.
Barok Dönemi’nde ortaya çıkan gitarların ölçüleri ve tel sayıları sabittir. ( )
Üç sesten oluşan inici legato hareketinde sol el parmak-
3 larının uygulaması gereken kuvvetin yönünü ve miktarını
Barok gitarı, lut, keman, çello ve klavsen gibi çalgılara yazılan eserler daha sonra gitara uyarlandığı gösterdi.
için Barok Dönemi’nde bağımsız gitar müziğinden bahsedilemez. ( ) Üç sesten oluşan farklı ritmik yapılarda inici legato tekniği-
4 ni alıştırmalarda başarıyla uyguladı.
Barok Dönemi’ne ait bir eser seslendirilirken müzikal motif ve cümle gibi forma ilişki yapılar 5 Üç sesten oluşan çıkıcı ve inici legato tekniğinin art arda
belirlenmeli ve bu cümlelerin soru-cevap ilişkisi tespit edilerek seslendirilmelidir. ( ) kullanıldığı 3. alıştırmayı başarıyla seslendirdi.
Dört sesten oluşan karma legato hareketinde sol el par-
6 maklarının uygulaması gereken kuvvetin yönünü ve mikta-
Barok Dönemi’ne ait bir eser seslendirilirken nüans basamakları belirgin olmamalıdır. ( ) rını gösterdi.
Dört sesten oluşan farklı ritmik yapılarda karma legato tek-
Barok Dönemi’nde kreşendo ve dekreşendo dinamikleri asla kullanılmazdı. ( ) 7 niğini alıştırmalarda başarıyla uyguladı.
Altı sesten oluşan karma legato hareketinde sol el parmak-
Barok Dönemi’nde süslemeler yoğun olarak kullanılırdı. ( ) 8 larının uygulaması gereken kuvvetin yönünü ve miktarını
gösterdi.
Barok Dönemi tempo anlayışı günümüz tempo anlayışına göre 15-20 metronom değeri daha yavaştır. 9 Altı sesten oluşan farklı ritmik yapılarda karma legato tekni-
( ) ğini alıştırmalarda başarıyla uyguladı.
Barok Dönemi müzik eserleri ağırlıklı olarak dans kaynaklıdır. ( ) 10 Sayfa 23’te verilen legato etüdünü başarıyla seslendirdi.
Barok Dönemi tempo anlayışı günümüz tempo anlayışına göre 15-20 metronom değeri daha yavaştır. 11 Örnek eserlerden birini başarıyla seslendirdi.
( )
Değerlendirme Bu ölçekten alınabilecek en yüksek puan 55, en düşük puan 11’tir. Değerlendirme
sonunda 55 tam puan üzerinden 45 ve üstü aldıysanız bu öğrenme için başarınız,
yeterli düzeyde demektir. 44 ve altında bir puan aldıysanız eksik olduğunuz konu-
79 ları değerlendirme anahtarından belirleyerek ilgili öğrenmeleri tekrar ediniz.
Gitarda Legato Tekniği-II 26
Kitapta Kullanılan
Renklerin Anlamları Ünite 1
Ünite 2 Uygulama Uyarı
Etkinlik Dikkat
Ünite 3
Hazırlık Çalışması
Ünite 4 Not
Ünite 5 Okuma Parçası Hatırlatma
Kitap İçerisinde Kullanılan
Bilgilendirici Bölümler ve Ünite 6 Alıştırma Okuma Parçası
Önemli Başlıklar İçin Farklı
Renkler Kullanılmıştır. Ünite 7 Değerlendirme Biyografi
9
