Page 104 - HALK DANSLARI VE MÜZİKLERİ

5.2. ARTVİN YÖRESİ HALK DANSLARININ ÖĞRETİMİ

Görsel 5.13: Artvin yaylarından görünüm
Artvin, Doğu Karadeniz yöresinin en doğusunda Gürcistan sınırında yer alan bir ildir (Görsel 5.13). Bir
çok medeniyete ev sahipliği yapmış, coğra ve kültürel özellikleri bakımından önemli bir ilimizdir . Yeşilin
maviyle karıştığı, denizin dağlarla, yamaçlarla kucaklaştığı Çoruh’un coşkusu ve hareketliliği yörenin tüm
karakteristik özelliklerine yansır. Farklı etnik gruplardan insanların yaşadığı Artvin nüfusunu Gürcüler, Kıpçak
Türkleri, Ahıska Türkleri, Lazlar ve Hemşinler oluşturur. Artvin folklorunun oluşumunda ve şekillenmesinde
bu etnik gruplar büyük rol oynar. Bölge oyun ve müziklerinde Trabzon, Rize, Ardahan, Kars, Erzurum, Bayburt,
Gümüşhane, Azerbaycan ve Gürcistan yörelerinin esintileri görülür.
Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz yöresinin kesişme noktasında bulunan Artvin hem bar hem de
horon oyunlarının oynandığı bir yöredir. Bar ve horon oyunları dışında farklı etnik guruplara ait oyunlar da
görülür. Artvin barları en az beş oyuncunun düz, dizi, çember ya da hilal biçiminde sıralanarak oynadıkları
oyunlardır (Görsel 5.14). Horon oyunları ise Doğu Karadeniz yöresinde oynanan horonlarla küçük farklar
haricinde aynı özellikleri taşır. Artvin yöresi oyunları
kadın-erkek karma ya da ayrı ayrı oynanır. Oyunlara
kemençe, tulum, çimon, davul, cura zurna, akordiyon gibi
çalgılar eşlik eder. Sahil kesimindeki ezgiler genellikle
7 zamanlı usullerdedir. İç kesimlere gidildikçe 2, 4, 5, 6
zamanlı usuller de görülür. Sahil kesimlerinde oyunlar
daha hareketliyken iç kesimlerde ise daha ağırdır. Artvin
yöresi oyunlarından bazıları atabarı, deli horon, Hemşin
horonu, üç ayak, döne, sarı çiçek, uzun dere, koçeri, kız
horonu, acara, ağır bar, cilveloy, teşi, Temurağa, hançer
barı, ondörtlü gibi oyunlardır.
Görsel 5.14: Artvin bar ekibi

Araştıralım - Tartışalım
Hemşin yayla kültürünü, tulumun yapısal özelliklerini, tulum ve benzeri çalgıların farklı
yayla kültürlerindeki yerlerini araştırınız. Tulum çalgısı ile yayla kültürü arasında nasıl
bir ilişki vardır? Tartışınız.