Page 11 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK KEMENÇE | 11
P. 11
Atatürkçülük teması da dâhil olmak üzere
kazandırılmak istenen tüm değerlerin
ÜNİTE 1
OKUMA METNİ verildiği bölümdür.
ÜSKÜDAR MÛSİKİ CEMİYETİ
1.Dünya Savaşı’nın hemen ardından Birinci Ordu Başmüfettişi Miralay Hacı
Reşid Bey’in oğlu telgrafçı Kanûnî Atâ Bey (Öztan) ve arkadaşı Şevket Bey tarafından
Yürük Semâi
İstanbul Üsküdar’da kurulmuştur. Kuruluşunda Anadolu Mûsiki Cemiyeti adıyla
Üsküdar Horhor mahallesinde bir ahşap konakta çalışmalarına başlayan cemiyet, ≥ Bûselik Şarkı
1919’da Dârülfeyz-i Mûsikî Cemiyeti adını aldıktan sonra Üsküdar Paşakapısı’nda
6
ahşap bir evin tek odasında çalışmalarını sürdürdü. İlk konserini 17 Haziran 1919’da
İhsaniye Sineması’nda verdi. Cemiyetin ilk hocası Kadıköylü Udî Sâmi Bey’di. Daha Güle Sor Bülbüle Sor
& 8
sonra başta Kanûnî Atâ Bey olmak üzere Mâbeyinci Hâfız Mehmed Bey, Türkmenzâde
Osman Bey, Sakallı Nûri Bey, Avukat Besim Şerif Bey, Şair Üsküdarlı Talat Bey ve
œ œ
Selahattin Pınar’ın yönetiminde çalışmalarını sürdürdü. 1923’te cumhuriyetin ilanı ile
birlikte Üsküdar Mûsiki Cemiyeti adını alan kurum, Ahmediye’de Dişçi Hamdi Bey’in ≤
konağındaki faaliyetlerini 1934’te feshedilinceye kadar devam ettirdi. Bu dönemde œ Konu içerisinde veya ünite sonunda
Neyzen Yûsuf Paşazâde, Muzıkalı Celal Bey (İyison), Selimiyeli Bestenigâr Hoca Ziyâ
Bey, Tambûrî Fuat Bey (Sorguç), Ûdî Sâmi Bey, Ali Rifat Bey (Çağatay), Arap Cemal œ œ
4
≥
Bey (Calân) gibi musikişinaslar cemiyetin eğitim öğretim ve icra kadrosunda yer aldı.
œ
1P dernek
19 Ekim 1987’de adı Emin Ongan Üsküdar Mûsiki Cemiyeti olarak değişen kazanımların ortaya konulduğu bölümdür.
günümüzde aynı isim altında çalışmalarını sürdürmektedir. œ
Emin Ongan Üsküdar Mûsiki Cemiyetinde yoğun ilgiden dolayı İcra Heyeti dışında ≥
œ
zamanla bazı korolar teşkil edilmiştir (Bkz. Görsel 1.3). Bunlar, 1994-1995 öğretim œ
&
yılından itibaren cemiyetin bünyesinde altı-on beş yaşına hitap eden çocuk korosu,
2007’den itibaren cemiyette yaş sınırlamasından dolayı eğitim alamamış ve herhangi
bir sınava tâbi tutulmadan eğitim almak isteyen herkesin katılabileceği meşk korosu, œ
2014-2015 öğretim yılında başlayan bir uygulama ile de cemiyette üç yıllık öğrenimini œ ≤
tamamlamış fakat İcra Heyetine girememiş üyelerden oluşan mezunlar korosudur. œ œ ≤
Bu arada 1984’te bir yıl süreyle Amir Ateş’in yönetiminde Tasavvuf Mûsikisi Korosu
oluşturulmuştur. Başkanları yönetim kurulu tarafından seçilen cemiyetin en uzun süreli œ
7
başkanlığını “hocaların hocası” diye anılan Emin Ongan yapmıştır. 1927’de cemiyete
üye olan Ongan 1938’de Üsküdar Mûsiki Cemiyeti başkanı seçilmiş, bu görevini
≥
vefat tarihi olan 2 Şubat 1985 tarihine kadar sürdürmüştür. Ondan sonra başkanlık ‰ ≥ ≥
görevini Şeref Çakar devralmış, 31 Aralık 2008’de onun da vefatının ardından 10 Ocak ‰
œ
&
2009’da cemiyetin beste ve etüt hocası Hâfız Bestekâr Amir Ateş başkanlığa getirilmiş œ
olup başkanlık görevini hâlen sürdürmektedir. Günümüzde cemiyeti temsil eden İcra ≤ œ KLASİK KEMENÇE 11
œ
Heyetinin koro şefliğini ise Yıldırım Bekçi ve Esin Seçkin yapmaktadır. œ œ œ œ œ
≤
œ ≤
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI
œ
œ œ
İsmail Baha Sürelsan
10 œ A) Aşağıdaki ifadelerin başında boş bırakılan parantezin içine verilen bilgi doğru ise œ
œ
œ ‘D’, yanlış ise ‘Y’ yazınız.
œ
Görsel 1.5: Emin Ongan Yönetiminde Üsküdar Mûsiki Cemiyeti Konseri œ ≥ 1. ( ) Rast sesi, hüseyni makamının durak perdesidir. ≥
& œ https://islamansiklopedisi.org.tr/uskudar-musiki-cemiyeti œ 8 2. ( ) Hüseyni makamının karar sesi dügâhtır. œ
œ
adresinden alınarak düzenlenmiştir.
œ
21 œ œ 3. ( ) Hüseyni makamında bulunan segâh perdesi inici nağmelerde 1 koma kadar
œ . ≤ pest basılmalıdır. 8 œ ≤
œ 4. ( ) Neva sesi, hüseyni makamının güçlü perdesidir. œ
13 œ 5. ( ) Hüseyni makamının seyri çıkıcı olarak da kullanılmaktadır.
œ
‰
.
œ œ ‰ B) Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun sözcüklerle tamamlayınız. ‰
. .
& œ ˙ 6. Hüseyni makamının güçlüsü .................... perdesidir.
.
œ œ
œ œ œ 7. Hüseyni makamı perdelerinin Türk müziğindeki isimleri; dügâh, segâh, çargâh, neva,
˙ ...................., ...................., gerdaniye ve muhayyerdir.
œ J œ 8. Hüseyni makamı donanımına .................... ve .................... yazılır. œ
œ
16
19. Porte üzerine I ve II. pozisyondan oluşan nihavent makamında eser yazınız. œ ˙ œ Hüseyni makamı dizisi; yerinde hüseyni beşlisine, hüseynide .................... dörtlüsü
œ
œ . œ 9. eklenmesi ile oluşur. ‰
. œ
& ˙ ˙ 10. Hüseyni makamı, .................... hüseyni beşlisi ile genişler.
œ œ œ C) Aşağıdaki soruların doğru seçeneğini işaretleyiniz.
11. Aşağıdaki perdelerden hangisi hüseyni makamının donanımında kullanılır?
J ˙˙ A) Yegâh B) Segâh C) Neva D) Hüseyni E) Dügâh œ
19 ‰ % œ
œ . ˙˙ œ 12. Aşağıdaki perdelerden hangisi hüseyni makamının dizisinde kullanılmaz? ‰
. œ
œ
A) Dügâh B) Çargâh C) Rast D) Eviç E) Bûselik
œ œ œ ˙ œ
& 20. Porte üzerine III ve IV. pozisyondan oluşan istediğiniz bir makamda eser yazınız.
œ J œ œ 22 œ
22 ˙ ˙ œ œ
œ œ œ
œ
œ ˙ ˙
& œ . œ œ
œ ˙ œ
œ J
œ œ Ölçme ve değerlendirme
25 ˙ œ œ
Ölçme ve değerlendirme çalışmasına sağdaki bağlantıya ya da aşağıdaki linke tıklayarak
‰
ulaşabilirsiniz. ‰ çalışmasına ait karekodu gösterir.
.
& . œ œ ˙ œ
J œ œ œ œ ÜNİTE 2
œ . œ œ ˙ 8 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
28 œ & 5 œ œ œ
4
œ 0 1 2 3 2 3 4 œ 3 2 3 2 1 0
œ
œ œ œ Görsel 2.5: III. pozisyonda ikinci parmak konumu dizilişi
. 8 œ 2.1.1. III. Pozisyonda Eğitim Çalışmaları
& œ .
œ
œ . UYGULAMA 1
Verilen 3. pozisyon uygulamaları ile ilgili çalışmaları yapınız.
œ œ
31
1 ‰ œ œ 1. Çalışma:
3
& œ œ œ J œ œ & 5 4 ≥ œ œ œ œ ≤ œ œ œ œ ≥ ‰ œ œ œ
8 2 œ
œ œ œ 0 4 3 4 2 3 1 2 2 3 1 2
œ J œ SON
œ
œœœ Konu ile ilgili dikkat edilmesi œ Daha çok inici dizilerde üçüncü pozisyonda birinci şeklin kullanılması tercih
œ
œ œ . gereken hususları gösteren edilmektedir.
œ
œ bölümdür. œ 2. Çalışma: œ
‰ 2 œ Andante ≥ ≤ œ œ ≥ œ œ ≤ œ
8 4 œ œ œ œ œ ≤ œ œ œ œ ≥ œ œ
. œ
. œ J œ & 5 4 œ
4
2
0
œ 4 & 5 8 œ ≥ 0 œ 1 2 3 œ 3 4 ˙ 3 2 œ 2 œ 3 1 œ œ œ œ 3 œ œ œ œ œ 3 2 œ
œ œ œ ≤
œ œ 2 1 2 3 1 œ 0 1 4 3 2 4 2 3 2 3 2 4 1
œ & 5 œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ
8
8
œ . 0 1 2 3 2 3 4 3 2 3 2 1 0 3 2 4 œ 1 œ œ ˙ 1
1
0
œ 29
%
10 ‰

