Page 11 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK KEMENÇE | 11
P. 11

Atatürkçülük teması da dâhil olmak üzere
                                                          kazandırılmak  istenen  tüm  değerlerin
                                         ÜNİTE 1
                 OKUMA METNİ                              verildiği bölümdür.
                          ÜSKÜDAR MÛSİKİ CEMİYETİ
                                1.Dünya  Savaşı’nın  hemen  ardından  Birinci  Ordu  Başmüfettişi  Miralay  Hacı
                  Reşid Bey’in oğlu telgrafçı Kanûnî Atâ Bey (Öztan) ve arkadaşı Şevket Bey tarafından
                                         Yürük Semâi
                  İstanbul  Üsküdar’da  kurulmuştur.  Kuruluşunda  Anadolu  Mûsiki  Cemiyeti  adıyla
                  Üsküdar  Horhor  mahallesinde  bir  ahşap  konakta  çalışmalarına  başlayan  cemiyet,  ≥  Bûselik Şarkı
                  1919’da  Dârülfeyz-i  Mûsikî  Cemiyeti  adını  aldıktan  sonra  Üsküdar  Paşakapısı’nda
                                        6
                  ahşap bir evin tek odasında çalışmalarını sürdürdü. İlk konserini 17 Haziran 1919’da
                  İhsaniye Sineması’nda verdi. Cemiyetin ilk hocası Kadıköylü Udî Sâmi Bey’di. Daha   Güle Sor Bülbüle Sor
                                    & 8
                  sonra başta Kanûnî Atâ Bey olmak üzere Mâbeyinci Hâfız Mehmed Bey, Türkmenzâde
                  Osman Bey, Sakallı Nûri Bey, Avukat Besim Şerif Bey, Şair Üsküdarlı Talat Bey ve
                                          œ œ
                  Selahattin Pınar’ın yönetiminde çalışmalarını sürdürdü. 1923’te cumhuriyetin ilanı ile
                  birlikte Üsküdar Mûsiki Cemiyeti adını alan kurum, Ahmediye’de Dişçi Hamdi Bey’in   ≤
                  konağındaki  faaliyetlerini  1934’te  feshedilinceye  kadar  devam  ettirdi.  Bu  dönemde   œ  Konu  içerisinde  veya  ünite  sonunda
                  Neyzen Yûsuf Paşazâde, Muzıkalı Celal Bey (İyison), Selimiyeli Bestenigâr Hoca Ziyâ
                  Bey, Tambûrî Fuat Bey (Sorguç), Ûdî Sâmi Bey, Ali Rifat Bey (Çağatay), Arap Cemal   œ œ
                                   4
                                     ≥
                  Bey (Calân) gibi musikişinaslar cemiyetin eğitim öğretim ve icra kadrosunda yer aldı.
                                     œ
                                        1P dernek
                  19 Ekim 1987’de adı Emin Ongan Üsküdar Mûsiki Cemiyeti olarak değişen   kazanımların ortaya konulduğu bölümdür.
                  günümüzde aynı isim altında çalışmalarını sürdürmektedir.  œ
                         Emin Ongan Üsküdar Mûsiki Cemiyetinde yoğun ilgiden dolayı İcra Heyeti dışında   ≥
                                         œ
                  zamanla  bazı  korolar  teşkil  edilmiştir  (Bkz.  Görsel  1.3).  Bunlar,  1994-1995  öğretim   œ
                                &
                  yılından itibaren cemiyetin bünyesinde altı-on beş yaşına hitap eden çocuk korosu,
                  2007’den itibaren cemiyette yaş sınırlamasından dolayı eğitim alamamış ve herhangi
                  bir sınava tâbi tutulmadan eğitim almak isteyen herkesin katılabileceği meşk korosu,   œ
                  2014-2015 öğretim yılında başlayan bir uygulama ile de cemiyette üç yıllık öğrenimini   œ  ≤
                  tamamlamış  fakat  İcra  Heyetine  girememiş  üyelerden  oluşan  mezunlar  korosudur.   œ  œ  ≤
                  Bu arada 1984’te bir yıl süreyle Amir Ateş’in yönetiminde Tasavvuf Mûsikisi Korosu
                  oluşturulmuştur. Başkanları yönetim kurulu tarafından seçilen cemiyetin en uzun süreli   œ
                               7
                  başkanlığını “hocaların hocası” diye anılan Emin Ongan yapmıştır. 1927’de cemiyete
                  üye  olan  Ongan  1938’de  Üsküdar  Mûsiki  Cemiyeti  başkanı  seçilmiş,  bu  görevini
                                 ≥
                  vefat tarihi olan 2 Şubat 1985 tarihine kadar sürdürmüştür. Ondan sonra başkanlık   ‰  ≥  ≥
                  görevini Şeref Çakar devralmış, 31 Aralık 2008’de onun da vefatının ardından 10 Ocak   ‰
                                œ
                             &
                  2009’da cemiyetin beste ve etüt hocası Hâfız Bestekâr Amir Ateş başkanlığa getirilmiş   œ
                  olup başkanlık görevini hâlen sürdürmektedir. Günümüzde cemiyeti temsil eden İcra   ≤  œ  KLASİK KEMENÇE 11
                                     œ
                  Heyetinin koro şefliğini ise Yıldırım Bekçi ve Esin Seçkin yapmaktadır.  œ  œ œ œ œ
                                                                                                             ≤
                                         œ                                   ≤
                                                                            ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI
                                                                             œ
                                              œ                                                                  œ
                                                                                                           İsmail Baha Sürelsan
                            10                   œ                          A) Aşağıdaki ifadelerin başında boş bırakılan parantezin içine verilen bilgi doğru ise   œ
                                                                                 œ
                                                   œ                        ‘D’, yanlış ise ‘Y’ yazınız.
                                                                                     œ
                           Görsel 1.5: Emin Ongan Yönetiminde Üsküdar Mûsiki Cemiyeti Konseri   œ  ≥  1. (   ) Rast sesi, hüseyni makamının durak perdesidir. ≥
                         &   œ https://islamansiklopedisi.org.tr/uskudar-musiki-cemiyeti  œ 8  2. (   ) Hüseyni makamının karar sesi dügâhtır.  œ
                                 œ
                                    adresinden alınarak düzenlenmiştir.
                                                                                                œ
                              21                            œ   œ           3. (  ) Hüseyni makamında bulunan segâh perdesi inici nağmelerde 1 koma kadar
                                      œ                          .         ≤          pest basılmalıdır.   8 œ  ≤
                                           œ                                4. (   ) Neva sesi, hüseyni makamının güçlü perdesidir.    œ
                        13                                               œ  5. (   ) Hüseyni makamının seyri çıkıcı olarak da kullanılmaktadır.
                                                œ
                                                                                ‰
                                                                                     .
                         œ œ                        ‰                       B) Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun sözcüklerle tamamlayınız.  ‰
                                                                                     . .
                     &                                    œ  ˙              6.  Hüseyni makamının güçlüsü .................... perdesidir.
                                                                                       .
                                                                                        œ œ
                                  œ œ                             œ         7. Hüseyni makamı perdelerinin Türk müziğindeki isimleri; dügâh, segâh, çargâh, neva,
                                                             ˙                   ...................., ...................., gerdaniye ve muhayyerdir.
                                           œ                      J    œ    8.  Hüseyni makamı donanımına .................... ve .................... yazılır.   œ
                                                                                                      œ
                    16
                 19. Porte üzerine I ve  II. pozisyondan oluşan nihavent makamında eser yazınız.  œ  ˙  œ Hüseyni  makamı  dizisi;  yerinde  hüseyni  beşlisine,  hüseynide  ....................  dörtlüsü
                                                                                 œ
                     œ .                             œ                      9.   eklenmesi ile oluşur.       ‰
                                                                                        . œ
                 &                                           ˙ ˙            10. Hüseyni makamı, .................... hüseyni beşlisi ile genişler.
                                œ                           œ    œ            C) Aşağıdaki soruların doğru seçeneğini işaretleyiniz.
                                                                            11. Aşağıdaki perdelerden hangisi hüseyni makamının donanımında kullanılır?
                                                           J  ˙˙                   A) Yegâh         B) Segâh          C) Neva         D) Hüseyni        E) Dügâh  œ
                19                     ‰       %                     œ
                  œ                         .                ˙˙          œ  12. Aşağıdaki perdelerden hangisi hüseyni makamının dizisinde kullanılmaz?  ‰
                                            . œ
                                                                               œ
                                                                                    A) Dügâh         B) Çargâh         C) Rast         D) Eviç        E) Bûselik
                      œ    œ                          œ      ˙                      œ
              & 20. Porte üzerine III ve IV. pozisyondan oluşan istediğiniz bir makamda eser yazınız.
                                œ                     J    œ                            œ 22     œ
             22                                               ˙ ˙  œ                        œ
                                    œ                                œ                                œ
                                                                            œ
                                         œ                   ˙ ˙
          & œ                                   . œ                                œ
                  œ                                          ˙                          œ
                       œ                                                          J
                           œ                             œ Ölçme ve değerlendirme
         25                                                  ˙                               œ    œ
                 Ölçme ve değerlendirme çalışmasına sağdaki bağlantıya ya da aşağıdaki linke tıklayarak
                                                                ‰
                 ulaşabilirsiniz.   ‰                      çalışmasına ait karekodu gösterir.
           .
      & .   œ                           œ                    ˙        œ
            J    œ                           œ                            œ    œ                   ÜNİTE 2
                         œ .                     œ    œ      ˙               8  œ  œ  œ  œ  œ  œ  œ  œ  œ  œ  œ  œ
     28                                                  œ                  & 5 œ   œ              œ
                                                                                         4
                                                           œ                  0  1  2  3  2  3  4  œ  3  2  3  2  1  0
                                                                                             œ
                                       œ                      œ  œ               Görsel 2.5: III. pozisyonda ikinci parmak konumu dizilişi
       .                                                           8 œ     2.1.1. III. Pozisyonda Eğitim Çalışmaları
   & œ                                  .
                                                                        œ
                                                    œ                    .  UYGULAMA 1
                                                                           Verilen 3. pozisyon uygulamaları ile ilgili çalışmaları yapınız.
                   œ                                                              œ
  31
    1                       ‰     œ                          œ             1. Çalışma:
     3
 &  œ œ                                    œ                J     œ   œ     & 5 4  ≥  œ œ œ œ ≤ œ œ œ œ ≥  ‰ œ œ œ
                                                                             8 2 œ
         œ œ                                    œ                              0  4  3  4  2  3  1  2  2  3  1  2
             œ                            J                               œ              SON
                                                    œ
              œœœ            Konu ile ilgili dikkat edilmesi                  œ Daha çok inici dizilerde üçüncü pozisyonda birinci şeklin kullanılması tercih
                                                        œ
                   œ œ .     gereken hususları gösteren                         edilmektedir.
                                                                                  œ
                              œ bölümdür.                    œ             2. Çalışma:   œ
                                   ‰       2                          œ     Andante  ≥    ≤  œ  œ ≥  œ  œ ≤  œ
                                                                             8 4 œ œ œ œ œ ≤ œ œ œ œ ≥ œ œ
                                       . œ
                                       .      œ                      J    œ & 5 4         œ
                                                                                               4
                                                                                            2
                                                                                          0
                                                  œ                         4 & 5 8 œ ≥  0 œ 1  2  3  œ  3  4 ˙  3  2 œ  2  œ  3  1 œ œ œ œ  3  œ œ œ œ œ 3  2 œ
                                                                              œ œ œ ≤
                                                     œ    œ                   2 1 2  3  1  œ 0  1  4  3  2  4  2  3 2 3 2 4  1
                                                             œ              & 5 œ œ œ œ œ œ œ  œ œ œ œ œ œ œ œ œ
                                                                            8
                                                                             8
                                                                  œ .         0 1 2 3 2 3 4  3  2  3 2 1 0  3  2  4  œ 1  œ œ ˙ 1
                                                                                                 1
                                                                                               0
                                                                          œ             29
                                                                                %
                                                            10                 ‰
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16