Page 99 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK | KEMENÇE 11
P. 99
Hicazkâr Makamı
Hicazkâr makamı, zirgüleli hicaz makamı dizisinin rast perdesindeki inici şeddi olan makamdır.
Durağı : Rast perdesidir.
Seyri : İnicidir.
Dizisi : Rast perdesinde bir hicaz beşlisine neva perdesinde bir hicaz dörtlüsünün eklenmesinden
meydana gelmiştir.
Güçlüsü : Birinci mertebe güçlü gerdaniye perdesidir. Üzerinde hem hicaz hem de buselikli yarım
kararlar yapılabilir. İkinci mertebe güçlü ise neva perdesidir.
Yedeni : Bakiye diyezli fa ırak perdesidir.
Donanımı : Si için koma, mi ve la için bakiye bemolü, fa için bakiye diyezi donanıma yazılır.
Dizinin Seyri : Tiz durak gerdaniye perdesi civarından seyre başlanır. Bu kısımdaki hicaz veya buselik
çeşnilerinde gezinildikten sonra gerdaniye perdesinde hicaz veya buselik çeşnileriyle yarım karar yapılır. Ana
dizide gerekli asma kararlar gösterilir. Dizinin seslerinde karışık gezinilip ana dizi ile tam karar yapılabilir. Rast-
ta hümayun dizisiyle rast perdesinde zirgüleli hicaz çeşnili tam karar da yapılabilir.
Genişlemesi : Hicazkâr, inici bir makam olduğu için birinci mertebe güçlü tiz durak gerdaniye perdesidir.
Bu sebeple gerdaniye perdesi üzerinde seyir yapılabilecek bir bölgeye ihtiyaç vardır. Bu iki şekilde yapılır:
1. Durak rast perdesi üzerindeki hicaz beşlisi, simetrik olarak tiz durağın üzerine göçürülür.
2. Dizinin üst tarafını meydana getiren neva perdesi üzerindeki hicaz dörtlüsü, tiz durak gerdaniye perde-
si üzerine bir buselik beşlisi ilavesiyle nevada hümayun dizisi hâlinde uzatılır. Gerdaniye perdesinde meydana
gelen buselik beşlisi yeni bir renktir. Gerdaniye perdesi üzerindeki hicaz ve buselik çeşnileri aynı eserde birin-
den diğerine geçilerek kullanılır.
13. ETKINLIK Hicazkâr makamında yazılmış 54 numaralı melodik etüdü ve 55 numaralı eseri solfej-
lerini yaparak çalınız.
54
Komisyon
97