Page 75 - THM TEORİ VE UYGULAMASI (ORTAK-TSM ) 11

TÜRKÜ
TÜRKÜ

Ağıtlara Bazı Örnekler Atatürk’e Ağıt, Arzılı Ağıtı, Arguvanlı Ali Ağıtı…

15. Ninniler

Annelerin bebeklerini uyuturken veya bebekleri ağladığında avutmak için söyledikleri türkülerdir. Böy-
lelikle yeni doğan her bebek türkü ile tanışmış olur. Sözlü edebiyat ürünü olan ninnilerde ölçü, kaf ye yapısı
ve mısra sayısı belli bir düzen içerisinde değildir. Dili sade olan ninniler, annenin çocuğuna olan iyi dilek-
lerini, isteklerini ve kimi zaman üzüntülerini içerir. Ninnilerde, ‘’ninni yavrum ninni’’ ve ‘’uyusun da büyüsün
ninni’’ gibi kalıplaşmış sözler bulunur.

Uyusun da büyüsün ninni
Tıpış tıpış yürüsün ninni
e.... e....
Uyu yavrum ninni

Dandini dandini danalı bebek
Elleri kolları kınalı bebek
e.... e....
Uyu yavrum ninni

Bebeğin Beşiği Çamdan, Oğlum Gırmızı
Ninnilere Bazı Örnekler
Gunduralı....

16. Tasavvuf Türküler

Geleneksel Türk halk müziğinin alt türlerinden birisi de “tasavvuf halk müziği”dir. Eğlendiren, güldüren,
düşündüren türkülerin yanında, tasavvuf felsefesinin müziğe yansıması olarak nitelendirilebilecek olan ta-
savvuf türküler de vardır. Tasavvuf türkülerde Allah’a, Hz. Muhammed’e ve Hz. Ali’ye bağlılığın vurgulan-
masının yanı sıra, pek çok ulu da anılmaktadır. Anadolu’daki Alevilik-Bektaşilik inancının yansıması olarak
“ayin-i cem”ler başta olmak üzere icra ortamları bulan bu türküler semah, nutuk, nefes, ilahi, Düvaz-ı İmam,
naat-ı Nebi, naat-ı Ali, mersiye, miraçlama olarak sıralanır.
“Semah”, Alevi-Bektaşi topluluklarının ayin-i cem adı verilen törenlerinde, semaha eşlik amacıyla üre-
tilmiş türdür. Ağırlama-yeldirme-şahlanma (pervaz) olarak üç bölümden oluşur. Semahın son bölümü “şah
beyit” olarak adlandırılan saz şairinin ya da bir Alevi büyüğünün adının geçtiği dörtlüğün ezgilendirilmesiyle
oluşur.
Alevi-Bektaşi literatüründe aşktan, cemalden, didardan, sakiden, badeden, azizlerin menkıbelerinden,
yoldan ve erkândan bahseden konulara "nutuk", bunların bestelenmiş olanlarına ise "nefes" denir. Nefes-
lerin içinde On iki İmamın adı geçerse "Düvaz", Hz. Peygamber’e övgü olarak yazılmışsa "na't-ı Nebi" Hz.
Ali'ye övgü olarak yazılmışsa "na't-ı Ali", Hz. Hüseyin'in matemi dile getiriliyorsa buna da "mersiye" denir.

Tasavvuf Türkülere Bazı Örnekler Gine Dertli Dertli İniliyorsun, Tevhid, Armut Ağacı...

73