Page 116 - THM TEORİ VE UYGULAMASI 11
P. 116

Nihavent Makamı Dizisini Oluşturan Perdeler


              Neva perdesi üzerinde kürdi dörtlüsü olan perdeler
                  Sol (rast), la (dügâh), si   (kürdi), do (çargâh), ince re (neva), mi   (nim hisar), fa (acem), ince sol
              (gerdaniye).

              Neva perdesi üzerinde hicaz dörtlüsü olan perdeler
                  Sol (rast), la (dügâh), si   (kürdi), do (çargâh), ince re (neva), mi   (hisar), fa   (eviç), ince sol (ger-
              daniye).
                  Güçlü: Re (neva) perdesidir.
                  Yeden: Kalın fa   (ırak) perdesidir.
                  Donanım: Si    (kürdi) ve mi    (nim hisar) perdeleri donanıma yazılır.
                  Genişlemesi: Rast karar perdesi üzerindeki buselik beşlisi, tiz durağa gerdaniye perdesi üzerine ak-
              tarılarak genişler. Ayrıca yegâh perdesine bir hicaz dörtlüsü getirmek suretiyle pest taraftan bir genişleme
              de yapılabilir.

              Gerdaniye perdesinde buselik beşlisi ile genişlemesi


                                                                           Gerdaniyede buselik beşlisi
                                                    Nevada kürdi dörtlüsü
                               Rastta buselik beşlisi






                                 T         B        T        T         B        T        T         T         B          T          T



              Yegâh perdesinde hicaz dörtlüsü ile genişlemesi


                                                                              Nevada kürdî dörtlüsü
                              Yegâhta hicaz dörtlüsü  Rastta buselik beşlisi





                                 B              A          S
                             Genişlemiş bölge


              Dizinin Seyri: İnici-çıkıcı seyre sahip olan nihavent makamına genellikle güçlü sesi civarından başlanır.
              Neva  perdesi  üzerinde  kürdi  dörtlüsü  ve  hicaz  dörtlüsü  perdelerini  kullanarak  güçlü  sesi  olan  nevada
              yarım kalış yapılır. Makamın özelliklerine göre tiz durak gerdaniye perdesi üzerinde buselik beşlisi ile ya
              da yegâh perdesi üzerinde hicaz dörtlüsü ile genişleme yapılabilir. Çargâhta buselik, nevada uşşak asma
              kalışları olabilir. Sol (rast) perdesinde buselik çeşnisi ile tam karar yapılır.
              Nihavent Makamına Örnek Eserler

              ► Ah Bir Ataş Ver                          (İzmir)
              ► Ahmet’in Başlığı Gürcü Başlığı           (Kayseri)
              ► Karanf lim Budama                        (Manisa)
              ► Karşı Yakanın Bulutu                     (Rumeli)
              ► Kaytağı                                  (Azerbaycan)
              ► Ne Düz Olur Gelenbe’nin Ovası            (Manisa)
              ► Nergileler Elimizde                      (Manisa)
              ► Selanik İçinde                           (Manisa)
              ► Selanik Zeybeği                          (Rumeli)
              ► Susadan Giden Yaylı                      (Azerbaycan)
              ► Yaz Gelince Her Tepeler Otlanır          (Manisa)



                                                             115
   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121