Page 24 - UT (THM) 11
P. 24
1. ÜNİTE
1.1.4. Ut ile Hicaz Makamını Oluşturan Sesler
Hicaz Makamı
a) Durağı Dügâh perdesidir.
b) Seyri İnici-çıkıcı, bazen de sadece çıkıcı olarak kullanılmıştır.
Yerinde hicaz dörtlüsününe nevada bir rast beşlisinin eklenmesinden
c) Dizisi
meydana gelmiştir.
ç) Güçlüsü Hicaz dörtlüsü ile rast beşlisinin ek yerindeki 4. derece neva perdesidir.
Üzerinde rast çeşnisi ile yarım karar yapılır.
d) Donanımı Si için bakiye bemolü, fa ve do için bakiye diyezi donanıma yazılır.
e) Perdelerin Türk
Müziğindeki Dügâh, dik kürdi, nim hicaz, neva, hüseyni, eviç, gerdaniye ve muhayyerdir.
İsimleri
2. çizgideki sol rast perdesidir. (Bazı klasiklerde nadir de olsa nim zirgüle
f) Yedeni
kullanılmıştır.)
Hicaz Makamı Dizisi
Yerinde Hicaz Dörtlüsü Nevada Rast Beşlisi
İnici-çıkıcı seyre sahip olan hicaz makamının seyrine neva perdesi civarın-
dan başlanır. Bazen dizinin alt ve üst tarafından başlayan eserler yapılmışsa
da bu diziler hemen orta seslere geçmiştir. Hicaz dörtlüsünün sesleri veri-
lerek güçlü olan neva perdesinde kalış yapılır. Sonra dizinin üst tarafında
g) Dizinin Seyri bulunan rast beşlisinin seslerine geçilir. Tiz duraktan güçlüye doğru inilir-
ken genellikle fa diyez (eviç perdesi) naturel yapılarak acem perdesi hâline
getirilir. Bu şekilde inici olarak nevada bir buselik beşlisi meydana gelmiş
olur. Güçlü perdesinde kalış gösterilerek karışık seslerle hicaz dörtlüsünde gezi-
nilerek dügâh perdesinde karar verilir.
22 23