Page 24 - UT (THM) 11
P. 24

1. ÜNİTE
             1.1.4.  Ut ile Hicaz Makamını Oluşturan Sesler





                Hicaz Makamı





              a) Durağı                Dügâh perdesidir.



              b) Seyri                 İnici-çıkıcı, bazen de sadece çıkıcı olarak kullanılmıştır.



                                        Yerinde hicaz dörtlüsününe nevada bir rast beşlisinin eklenmesinden

              c) Dizisi

                                        meydana gelmiştir.

              ç) Güçlüsü               Hicaz dörtlüsü ile rast beşlisinin ek yerindeki 4. derece neva perdesidir.
                                       Üzerinde rast çeşnisi ile yarım karar yapılır.


              d) Donanımı              Si için bakiye bemolü, fa ve do için bakiye diyezi donanıma yazılır.


              e) Perdelerin Türk
                     Müziğindeki       Dügâh, dik kürdi, nim hicaz, neva, hüseyni, eviç, gerdaniye ve muhayyerdir.
                          İsimleri

                                       2. çizgideki sol rast perdesidir. (Bazı klasiklerde nadir de olsa nim zirgüle
              f) Yedeni
                                           kullanılmıştır.)



                                                  Hicaz Makamı Dizisi



                                   Yerinde Hicaz Dörtlüsü           Nevada Rast Beşlisi












                                      İnici-çıkıcı seyre sahip olan hicaz makamının seyrine neva perdesi civarın-
                                      dan başlanır. Bazen dizinin alt ve üst tarafından başlayan eserler yapılmışsa
                                      da bu diziler hemen orta seslere geçmiştir. Hicaz dörtlüsünün sesleri veri-
                                      lerek güçlü olan neva perdesinde kalış yapılır. Sonra dizinin üst tarafında
              g) Dizinin Seyri        bulunan rast beşlisinin seslerine geçilir. Tiz duraktan güçlüye doğru inilir-
                                      ken genellikle  fa diyez (eviç perdesi) naturel yapılarak acem perdesi hâline
                                      getirilir. Bu şekilde inici olarak nevada bir buselik beşlisi meydana gelmiş
                                      olur. Güçlü perdesinde kalış gösterilerek karışık seslerle hicaz dörtlüsünde gezi-
                                      nilerek dügâh perdesinde karar verilir.



        22                                                                                                                                                                                                                            23
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29