Page 126 - ÇALGI EĞİTİMİ | UT 11
P. 126
3. ÜNİTE 3. ÜNİTE
OKUMA PARÇASI
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE UT YAPIMCILARI
MANOL USTA (EMMANUEL VENİOS 1845- 1915)
(Emanuel Venyos)
İstanbul Ortaköy’de doğmuştur. İlk mesleği mobilya cilacılığıdır. Daha
sonra doğramacılık yapmış, sonradan çalgı yapımcılığına başlamıştır
(1870). Özellikle ut yapımında kazandığı ün, günümüze kadar süre-
gelmiştir. Lavta da yapan Manol Usta’nın en seçkin çırakları Bahriyeli
Mustafa ve Viktor de Kavalla’dır.
Manol utları, udiler arasında hala değerini sürdürmektedir. Manol ut
yapısının en belirgin özelliği, sırt fletolarında kullanılan ince ince ve
birbirine bitişik sarı-siyah fletolardır. Manol utların sırt fletoları genel-
likle 19 yahut 21 parçalıdır. Bu fletolarda Maun ağacı kullanılmıştır.
Manol Usta 1915’te İstanbul’ da ölmüştür.
Görsel: 3.1 El yapımı ut
HAMZA USTA (1884-1915) KAPIDAĞLI İLYA
Hamza Usta, Kütahya Tavşanlı’da (KANAKİS 1870-1930)
doğmuştur. Bağlama ustası olan Bandırma’ya bağlı Kapıdağ’da doğ-
babası Ali Usta’dan bağlama tipi muştur. Enstrüman yapımına önce
çalgıları yapmayı öğrenmiştir. Ba- Bandırma’da mandolin, gitar yaparak
basının ölümünden sonra İstan- başlamış daha sonrada İstanbul’a ge-
bul’a gelerek zamanın en iyi ustası lerek Kapalıçarşı’da dükkan açmış ve
olan Manol Usta ile tanışmış ve on- o zamanın en yaygın çalgısı olan ut
dan ut yapımını öğrenmiştir. 1915 yapımına başlamıştır. 1930’ da Sela-
yılında İstanbul’da ölmüştür. nik’te ölmüştür.
Görsel: 3.2 Ut yapım atölyesi
ONNİK GARİPYAN (KÜÇÜKÜNER) (1900-1976)
Ağabeyi Mıgırdıç’tan ut yapmayı öğrenmiş. Kirkor Kahya’dan da yararlanmıştır. Özellikle ut, kanun ve tam-
burları çok değerli addedilmektedir.
Görsel: 3.3 Ut yapım atölyesinde hazirlanmış utlar Kitap Yazım Komisyonu
124