Page 109 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12
P. 109
20 ve 21. Yüzyıl Dönemi’nde Gitar Müziği
20. yüzyıl ve günümüzü de kapsayan 21. yüzyıl dönemi, gitarın ve gitar müziğinin en parlak
dönemidir. Torres’in gitar ölçülerini değiştirip yapım tekniğini geliştirmesi, Tarrega’nın ortaya çı-
kan “yeni gitar” ile yakından ilgilenip modern çalma tekniğinin temellerini atması, gitar tarihinde
bir milat olarak kabul edilebilir. Gitar, 20. yüzyıla kadar besteciler tarafından orkestra ile birlikte
pek tercih edilmemiştir. Bunun nedeni, gitarın ses gürlüğünün orkestralarda kullanabilecek kadar
kuvvetli olmaması olarak açıklanabilir. Gitarın ses gürlüğü açısından geliştirilmiş ön tablası, yeni
ölçüleri ve gelişmiş köprü-eşik sistemi ile Tarrega’nın daha hacimli ses elde etmek amacıyla kul-
landığı “apoyando” tekniği, gitarı orkestralara solistlik yapabilecek konuma getirmiş ve o dönem
bestecilerinin ilgisini çekmiştir. Bu durum, 20. yüzyılda çeşitli gitar konçertolarının bestelenme-
sinden de anlaşılmaktadır.
19. yüzyıl sonlarında, Avrupa’da birçok krallık ve imparatorluk yıkılmış bunların yerine ulus
devletler kurulmaya başlamıştır. Bu durum, müzikte de ulusalcılık akımını başlatmıştır. Birçok
çağdaş gitar bestecisi yetiştiren Latin Amerika ülkeleri ve İspanya, gitarı ulusal çalgıları olarak
sahiplenmişlerdir. Bu ülkelerden çok başarılı ve üretken gitarcılar yetişmiş ve gitar en parlak ça-
ğını yaşamaya başlamıştır.
Ayrıca gelişen teknoloji, sesin büyütülmesi için icat edilen mikrofon ve mikrofon sistemleri
(manyetik, amfi, hoparlör vb.) gitarın başka türlerinin doğmasını sağlamıştır. Naylon tel ve çelik
tel üretimi bu dönemde gerçekleşmiştir.
Agustin Barrios Mangore (Agustin Barrios Mangore) (1885 – 1944)
Müzik hayatına küçük yaşta ailesinin desteğiyle başlayan Paraguaylı
besteci, iyi bir gitarist olması ile dikkat çekmiştir. Birçok Güney Amerika ül-
kesinde konserler vermiş, büyük beğeni toplamış ve başarı kazanmıştır. Be-
ethoven ve Bach’ın eserlerini gitara uyarlamıştır. Besteci; edebiyat, felsefe ve
matematiğe de oldukça meraklıdır. Eserlerinde romantik dönem anlayışı ile
armoniler kullanması dikkat çekicidir. Kendi plak kayıtlarını yapmış olmasıyla
da bilinen Mangore, ilerleyen yıllarda kültürüne daha fazla önem vermiş ve
yöresel kıyafetleriyle sahneye çıkmıştır. (Görsel 6.43)
Görsel 6.43
Manuel Maria Ponce (Manüel Mariya Ponse) (1885 – 1948)
Meksikalı bestecinin yeteneğini ailesi küçük yaşta keşfetmiştir. Ablası gibi
o da piyano dersleri alarak müzikle tanışmıştır. Piyanist ve besteci olarak mü-
zik hayatına başlayan Ponce’nin en ünlü eseri, alışılmadık bir aşk şarkısı olan
“Estrellita” (Küçük Yıldız)’dır. Çok sayıda solo gitar eserinin yanı sıra gitar mü-
ziği dışında da birçok eser bestelemiştir. “Concierto Del Sur” adındaki gitar
konçertosunu, uzun yıllar arkadaşlık ettiği Andres Segovia’ya ithaf etmiştir.
Meksika halk müziğini her zaman önemsemiş ve buna yönelik çalışmalar yap-
mıştır. (Görsel 6.44) Görsel 6.44
Emilio Pujol (Emilyo Pujol) 1886 - 1980
Müzik hayatına Tarrega’dan gitar dersleri alarak başlayan Katalan beste-
ci, çok sayıda gitar eseri bestelemiş ve düzenlemeler yapmıştır. Pujol, bes-
teci kimliğinin yanı sıra iyi bir gitar öğretmeni kimliğine de sahiptir. Lisbon
Konservatuvarında uzun yıllar gitar dersleri vermiş ve Tarrega’nın geliştirdiği
modern gitar çalma tekniğine dayanan 5 ciltlik metot yazmıştır. Vihuela ve
lavta dersleri de veren sanatçı, yayımlanmış vihuela kitapları üzerine uzun
yıllar çalışmıştır. Yapmış olduğu uluslararası gitar kursu organizasyonu, ol-
dukça beğeni toplamış ve dünyanın birçok ülkesinden öğrenci ve öğretmen-
lerin katılımını sağlamıştır. Savaş yıllarına denk geldiği için çok seyahat ede-
memiş fakat birçok ülkede ses getiren konserler vermiştir. (Görsel 6.45)
Görsel 6.45
108