Page 29 - ÇALGI EĞİTİMİ GİTAR 12

3. GİTARDA SÜSLEME TEKNİKLERİ

Hazırlık Çalışması
1. Çalıştığınız eserlerde bulunan küçük puntolu notaların müzikte ne anlama geldiğini
sınıf arkadaşlarınızla tartışınız.
2. Çıkıcı ve inici legato çalma tekniklerini tekrar ediniz.

Bir ezginin anlatımını güçlendirmek, kulağa daha etkili gelmesini sağlamak amacıyla eklenen
notalara süsleme notalar, bu notaların çalınma şekline süsleme çalma teknikleri denir. Bir tür ses be-
zemesidir. Ses ya da çalgı müziğinde ezgiye kıvraklık kazandırdığına inanılan bu bezemeler, önceleri
daha çok sanatçıların ustalıklarına, zevklerine bırakılırdı. Süsleme işaretleri Orta Çağ nota yazılarında
bile görülmektedir. Sonraki dönemlerde özellikle Barok Dönemde çağın müzikal anlayışı gereği süs-
lemelerin etkin kullanılması ile müzik yazısında süslemelerin sembollerle ifade edilişi yaygınlaşmıştır.
18. yüzyılın sonlarındaysa besteciler süsleme ögelerini müziklerine kendileri katmaya başlamışlardır.
Süslemelerin seslendirilişi dönemlere göre değişebilir. Bu nedenle dönemlerin müzikal anlayışlarını
bilmek ya da araştırarak öğrenmek gerekir. Birçok eserin yazısında ilgili süslemenin seslendirilişine
yönelik açıklamalar da bulunabilir. Gitarda sıkça kullanılan süsleme çalma teknikleri şunlardır:

1. Çarpma tekniği
2. Trill tekniği

3. Mordant tekniği
4. Grupetto tekniği

3.1. Gitarda Çarpma Tekniği
Bu teknik adını çarpma notasından almaktadır. Asıl notadan önce üstü bir çizgi ile çizilir ve daha
küçük punto ile yazılarak belirtilir. Süresi genellikle asıl notadan çok daha kısa olur. Çabucak çalınır ve
asıl notaya geçilir. Çarpma, asıl sesi belirginleştirmek ve vurgulamak için kendine komşu bir sese le-
gato tekniği ile hızlıca çarptırılarak uygulanır; ilk ses sağ el parmağı ile çalınır, sonraki ses sol elin ilgili
parmağı ile hızlıca seslendirilir. Bu tekniği “apojiyatür” ile karıştırmamak gerekir. Apojiyatür yazısında Seslendirilişi
küçük puntolu yazılan notanın üzerinde çizgi olmaz. Ayrıca seslendirilişinde küçük puntolu notalar,
kendi süre değerleri kadar süreyi bağlandıkları notadan alırlar; çarpma tekniğindeki gibi kısa sürede
ve çabucak çalınmazlar.

Çarpma örneği: Apojiyatür örneği:

Yazılışı Yazılışı

Seslendirilişi Seslendirilişi

2828
28