Page 114 - ÇALGI EĞİTİMİ KEMAN 12

4.6. Hüzzam Makamında Dizi, Etüt ve Eserler

4.6.1. Hüzzam Makamı Dizisi
Klasik Türk müziğinde segâh perdesinde bir makam adı olan hüzzam, tarih boyunca Türk mü-
ziğinin hemen her formunda büyük bir rağbetle kullanılmıştır. Makamın yapısı dinî, tasavvufi, lirik ve
çoğunlukla hüzün ifadesi taşır.
Tablo 2: Hüzzam Makamının Özellikleri

Yerinde hüzzam beşlisine eviç perdesinde bir hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle
Dizisi
meydana gelmiştir.
Durak (Karar) Sesi Si koma bemollü segâh perdesidir.
Seyri İnici-çıkıcı.
Güçlü Sesi Re (nevâ) sesidir.
Si için koma bemolü (segâh), mi için bakiye bemolü (hisar) ve fa için bakiye
Donanımı
diyezi (eviç) alır.
Yeden Sesi Bakiye diyezli la (kürdî) perdesidir.
Hüzzam makamının seyrine durak veya güçlü civarından, daha doğrusu
hüzzam beşlisinin seslerinden başlanır. Makamı meydana getiren dizi ve
çeşnilerde karışık gezinilip neva perdesinde hicaz çeşnisiyle yarım karar
Seyir Özellikleri
yapılır. Daha sonra gerekli asma kararlar da gösterilerek icap ediyorsa
genişlemiş bölgede de dolaşılır. Nihayet segâh perdesinde hüzzam
beşlisiyle ve genellikle yedenli tam karar yapılır.

4.6.2. Hüzzam Makamında Dizi Çalma
Türk müziği ses sistemine göre hüzzam makamı dizisinin gösterimi aşağıdaki gibidir.

Hüzzam 5'lisi Hicaz 4'lüsü Ï qw

& ( Ï s ) w q Ï Ï wÏ sw Ï

Batı müziği ses sistemine göre hüzzam makamı dizisinin gösterimi aşağıdaki gibidir.

& w w w w b w # w w w

Ders İçi Çalışma
Aşağıda verilen hüzzam makamı dizilerini çalınız.

≤
˙
b # 4 ≥ œ œ œ œ œ œ # œ œ œ œ œ œ . ˙
& 4 ˙ . Ó

by üy by ay

112 4. ÜNİTE