Page 114 - ÇALGI EĞİTİMİ KEMAN 12
P. 114
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Kemanda kullanılan yay tekniklerini ve bu tekniklerin müzikal eserler üzerindeki etkisini araştırınız. Ulaştı-
ğınız sonuçları arkadaşlarınızla paylaşınız.
3.1. Kemanda Spiccato Çalma Tekniği
3.1.1. Spiccato Yay Tekniği
İtalyanca bir kelime olan spiccatonun (sipikato) belirgin, keskin, net gibi temel anlamları vardır. Bir müzik terimi
olarak ise spiccato, yayın hafif darbelerle kullanılmasını ifade eder. Spiccato tekniğinde üretilen ses ve bu se-
sin karakteri martele hareketini andırır.
Spiccato, yayın her seste tellere düşürülmesi ve kaldırılmasıdır. Spiccato çalmada yayın en kullanışlı yeri,
tam orta nokta ile alt orta nokta arasındaki bölgenin ortasıdır. Bu teknikte yayın kullanım yeri, hareketin hızına
ve yayın kullanım alanının büyüklüğüne bağlıdır. Yayın kullanım yeri; hız yavaşladıkça ve kullanım alanı ge-
nişledikçe ağırlık noktasına (Görsel 3.1), hız çabuklaştıkça ve kullanım alanı daraldıkça yayın orta noktasına
(Görsel 3.2) doğru kayar.
Görsel 3.1:Yayın ağırlık noktası Görsel 3.2: Yayın orta noktası
Spiccato tekniğinde yayın duruş şekli ve konumu çok önemlidir. Yay, tele dik ve köprüye paralel iken yay çu-
buğu tuşeye doğru biraz yatık durur. Bu teknikte yay, gücünü kendi ağırlığından alır ve aldığı güçle tepki verir.
Başarılı bir uygulama için yayın çok rahat, esnek ve yumuşak tutulması gerekir. Özellikle serçe parmağı vası-
tası ile yayın kendi ağırlığı hissedilmeli ve yay dengelenmelidir.
Yay, tele düşürülürken kol dirsekten kısa bir çekme hareketi yaparak kalkar. Sonrasında aynı hareket yayın
itilmesi ile yinelenir. Kol; detache (detaşe) tekniğinde iterek ve çekerek yaptığı düz hareketleri bu teknikte
yapmaz, yayın tele düşme ve telden kalkma anında âdeta bir yarım ay çizer. Yay, kısa ve hızlı spiccatoda tele
çarpıp geri sıçrar. Böylece ek bir kaldırma işlemine gerek kalmaz.
Spiccato tekniğini uygulamaya başlarken yayı tutan elinizi esnek biçimde kullanabilmek için çalışmalarınızda
azimli ve gayretli olmalısınız. Aceleci davranmak bu yay tekniğini öğrenme sürenizin uzamasına neden olabilir.
Spiccato; her iki elin ve parmakların kullanımında, tel ve konum değiştirmede kolaylık ve çabukluk kazandıran
bir tekniktir. Bu tekniği doğru öğrenenler, düşürme veya zıplatmaya dayalı diğer yay tekniklerini de kolay ve
çabuk öğrenebilirler.
114