Page 54 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK | KEMENÇE 12
P. 54
2.1.1. Saba Makamında Melodik Etüt
2 . 2. KLASİK KEMENÇEDE MAKAMSAL UYGULAMALAR 2. ETKİNLİK Saba makamında yazılmış 1 numaralı melodik etüdü, solfejini yaparak yay tekniklerine uy-
Bileşik (mürekkep) makamların özellikleri hakkında bildiklerinizi paylaşınız.
ÜNİTE HAZIRLIK ÇALIŞMALARI gun çalınız. Kendinize bu ünite için öğretmeninizle bir çalışma planı oluşturunuz. Çalışma
sürelerinin planlanmasında konuların zorluk derecelerini göz önünde bulundurunuz. Çalış-
ma planına ne ölçüde uyabildiğinizi, çalışma sürecinde nelerin size engel ya da destek oldu-
ğunu ünite bitiminde öğretmeninizle paylaşınız. Gerçekleştirdiğiniz çalışmayı öğretmeninizin
tavsiyelerinden hareketle 9, 10 ve 11. sınıftaki arkadaşlarınızla paylaşınız.
1. ETKİNLİK
Bu ünitede öğreneceğiniz eserlerden öğretmeniniz gözetiminde ve mayıs ayının sonunda
sunulmak üzere sınıf arkadaşlarınızla bir dinleti hazırlayınız. Etkinliği planlarken arkadaşla- 1
rınızla iş birliği yapınız, görev dağılımı konusunda eşit ve titiz davranınız. Ortalama altı aylık
süreyi kapsayacak bu etkinlik, 117. sayfadaki performans görevi tablosuna göre öğretmeni- Usul: Sofyan : 74 Beste: Hasan Esen
niz tarafından değerlendirilecektir.
2.1. SABA MAKAMINDA ÇALIŞMA
Durağı: Dügâh perdesidir.
Seyri: Çıkıcı veya çıkıcı-inici olarak kullanılmıştır.
Dizisi: Çargâh perdesindeki zirgüleli hicaz dizisine yerinde saba dörtlüsünün eklenmesinden meydana gel-
miştir.
Güçlüsü: Saba dörtlüsünün 3. derecesi olan çargâh perdesidir. Bu makam için çok önemli bir perdedir. Seyir
esnasında eksen çargâh perdesidir. Güçlünün üzerinde zirgüleli hicaz çeşnisiyle yarım karar yapılır.
Yedeni: 2. çizgideki rast (sol) perdesidir.
Donanımı: Si için koma bemolü, re için bakiye bemolü donanıma yazılır.
Dizinin Seyri: Çargâh perdesi civarından, bazen de durak perdesinden seyre başlanır. Çargâh perdesi eksen
olmak üzere diziyi meydana getiren çeşnilerde ve bütün dizide karışık gezilir. Bu arada gereken yerlerde ge-
rekli asma kararlar gösterilir ve güçlü çargâh perdesinde zirgüleli hicaz çeşnili yarım karar yapılır. Sonra yine
karışık gezilip dügâh perdesinde saba dörtlüsüyle tam karar yapılır.
Genişlemesi: Saba makamı, yapısı dolayısıyla oldukça geniş bir seyir alanına sahiptir. Bu bakımdan makam
ayrıca genişletilmemiştir.
Çargâhta Hicaz Dörtlüsü
Çargâhta Hicaz Beşlisi
Saba Dörtlüsü
52 53