Page 86 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 12

3. ÜNİTE NEY İCRASINDA SÜSLEME TEKNİKLERİ 3. ÜNİTE NEY İCRASINDA SÜSLEME TEKNİKLERİ

3. 1. Vibrato

Hazırlık Çalışmaları

Vibrato tekniğini gözlemleyebileceğiniz kayıtlar izleyiniz, düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Vibrato, İtalyanca bir kelimedir ve Türkçede ‘’titreşme’’anlamına gelir. Müzikte sesi yumuşatmak, yoğunlaştırmak ama-
cıyla uygulanır. Üflemeli, telli ve yaylı çalgılarda icra edenler tarafından uygulanan salınım tekniğidir. Bu teknikte ses, düz
değil dalgalıdır. Vibrato tekniğinin her çalgıda uygulama yöntemi farklılık gösterir. Vibrato; nefesli çalgılarda diyafram,
nefes, dudak hareketleriyle oluşturulur.

NEYDE VİBRATO YÖNTEMLERİ

Vibrato, ney icrasında iki farklı yöntemle yapılır.

Bu yöntemler:
1. Dudak vibratosu: Dudakların iç kısmındaki kaslar kullanılarak dudak aralığının daraltılıp genişletilmesiyle yapılan
yöntemdir. Çarpmaların da katılmasıyla müzikal estetiğin artırıldığı bir tavırdır. Ney icrasındaki bu tavır Salim Bey,
Aziz Dede ve öğrencileri tarafından günümüze aktarılmış günümüzde de Niyazi Sayın tavrı olarak kabul edilmiştir.

2. Gizli vibrato: Diyafram yardımıyla görülmeyecek şekilde yapılan vibratodur. Eskiden tekke tavrı olarak bilinirdi.
Günümüzde Süleyman Erguner’in torunları Kudsi Erguner ve Süleyman Erguner bu tavrı temsil eder.

Geleneksel Türk müziğinde vibrato iki şekilde kullanılır.

Bunlar:
1. Geniş vibrato: Taksimlerdeki uzun kalışlarda çok kullanılır. Bu vibratoda vibrasyon nota süresinin başında yavaş ve
geniş, ses ise güçlüdür. Nota süresinin sonuna vibrasyon hızlanır ve daralırken ses de zayıflar.

2. Hızlı ve kısa vibrato: Çoğunlukla kısa süreli seslerde yapılan vibrasyondur. Bu vibratolara kesik vibrato da denir.
Vibrasyon hızlı ve kısa genliği de dardır.

Uygulama 1 • Neyin deliklerinden hiçbirini kapatmadan üfleyerek düz bir ses çıkarmayı ayna karşısında dene-
yiniz.

• Uzun nefeslerle sesin kesintiye uğramamasına özen göstererek dudak kaslarınızı kasıp gevşeterek havanın dudak
aralığındaki çapını daraltıp genişletiniz.

• Seste vibrasyon olup olmadığına dikkat edip vibrasyon varsa bu vibratoyu hızlandırarak dudak kas ve reflekslerini
güçlendiriniz.

84