Page 15 - ÇALGI EĞİTİMİ | TAR 12

TAR 12

RAST MAKAMI

Azeri müziğinde segâh makamı, 1/2 - 1-1 formülü ile kurulan üç tane tetrakordun (bir
yarım ve iki tam sesten oluşan 4 sesli dizi) beraber kavuşuk (zincirli) birleşmesi ile meydana gel-
mektedir. Buna göre Azeri müziğinde segâh makamı ses sırasına göre en çok kullanılan perde-
lerin görevleri aşağıdaki gibidir.

1 Si Esas tonun alt taşıyıcı sesi.
2 Do Esas ton.

3 Re Hiçbir görevi yoktur.
Karar (Maye). Azeri makamlarında karar sesi ses sırasının dördüncü se-
4 Mi
sine de denk düşer.
5 Fa, La Üst taşıyıcı ses.
6 Sol Esas tonun beşlisi.
7 Si b “sol” sesine göre mediant.
8 Re Sınır sesi (serhat sesi).

Türk müziği makamlarından biri de olan segâh makamı, kuruluş ve kuralları bakımından
Azeri segâh makamına benzemez. Türk müziğinde segâh dizisi “si” koma bemol, “mi” koma be-
mol sesi alarak Azeri segâh dizisine göre farklılık göstermektedir. Bu iki makam her ne kadar
isimleri ile benzer ve hissettirdiği etki bakımından da yakın olmasına rağmen birbirinden farklıdır.

Türk Müziği Segâh Makamı Ses Sırası

13