Page 49 - ÇALGI EĞİTİMİ | UT 12

ETÜT VE ESER İCRASI

3. Makam pest taraftan da iki şekilde genişleyebilir:
a) Hüseyni üzerindeki hicaz dörtlüsü simetrik olarak pestte hüseyni aşiran perdesi üzerine aynen göçürülür. Bu geniş-
lemeden yeni bir makam dizisi meydana gelmez.
b) Yegâh perdesine rast beşlisiyle yapılan genişlemedir. Bu takdirde yegâh perdesinde bir basit suzinak makamı dizisi
oluşur. Bu da yeni dizi teşkili tarzında bir genişlemedir.
Gerek tiz gerekse pest taraftan olan genişlemeler bir arada yapılabilir. Bu takdirde 15-16 seslik bir ses alanı meydana
gelir. Ancak bu genişlik saz eserleri için uygun olsa da her ses sanatkârında 15-16 seslik bir ses genişliği bulunama-
yacağından sözlü eserler için pek uygun sayılmaz. Zirgüleli hicaz makamının seyrine güçlü hüseyni perdesi civarından
başlanır. Diziyi oluşturan çeşnilerde karışık gezinildikten sonra hüseyni perdesinde yarım karar yapılır. Bu arada gerekli
yerlerde gerekli asma kararlar ve hicaz ailesinin diğer makamlarına geçkiler gösterilir. Nihayet yine bütün dizide ve
istenirse genişlemiş bölgelerde de dolaşıldıktan sonra dügâh perdesinde, nim-zirgüle perdesi yeden olarak kullanılıp
zirgüleli hicaz çeşnisiyle dügâh perdesinde tam karar yapılır.

Zirgülelihicaz Makamı Dizisi
Yerinde Hicaz Beşlisi Hüseynide Hicaz Dörtlüsü

Yerinde Zirgülelihicaz Makamı Dizisi

1. ETKINLIK : Aşağıda verilen zirgülelihicaz makamındaki etüdü, makamına, melodik ve ritmik yapısına
dikkat ederek, metronom hızını kendiniz belirleyerek çalınız.

Usul: Sofyan Beste: Hüseyin Bitmez

46 47