Page 50 - ÇALGI EĞİTİMİ ÇELLO 9
P. 50
4. ÜNİTE
4. ÜNİTE - ÇELLODA I. POZİSYON VE UYGULAMALAR
4.1. Çelloda I. Pozisyon
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Çelloda pozisyonların (konum) neden kullanıldığını araştırınız. Edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.
4.1.1. I. Pozisyon
Yaylı çalgılar ailesinin tenor sesli üyesi olan çello, geniş bir ses aralığına sahip olmasının yanı sıra teknik bakımdan
çok zengin bir enstrümandır. Aynı zamanda çellonun perdesiz bir enstrüman olması, bazı teknik zorlukları beraberinde
getirmektedir. Bu nedenle çello eğitimi başlangıç aşamasının en önemli unsurlarından biri olan sol el tutuş pozisyonunun
doğru uygulanması büyük önem taşımaktadır.
Sol el ve parmakların çello sapına yerleştirildiğinde tuşe ve tel üzerinde kullandığı alan, çelloda çalma pozisyonu
(konum) olarak adlandırılmaktadır. Çello çalmada genellikle yedi pozisyon kullanılmakta ve I. pozisyon en çok kullanılan
pozisyonların başında gelmektedir.
4.1.2. I. Pozisyonda Sol Elin Tuşe Üzerindeki Konumu
Sol el ve parmakların tuşe üzerinde doğru konumlandırılması, I. pozisyon çalışmalarında temiz ses elde
edilebilmesinin temel koşuludur. Sol el ve parmaklar tuşe üzerinde konumlandırılırken işaret parmağı boş
telden bir tam ses ince olacak uzaklığa yerleştirilir ve üst eşikle işaret parmağı arasında belirli bir mesafe
oluşturulur. Sonrasında işaret parmağının durumu korunarak diğer parmaklar hafifçe açılır ve tuşe üzerinde
konumlandırılır (Görsel 4.1). Sol el başparmağı, doğal hâli ile işaret parmağının ve orta parmağın yaklaşık
olarak ortasına gelecek şekilde parmakları karşılar (Görsel 4.2).
Görsel 4.1: Sol elin tuşe üzerinde önden görünümü Görsel 4.2: Sol elin tuşe üzerinde arkadan görünümü
BİLGİ NOTU
I. pozisyon boş re telinde birinci parmak, mi sesine; dördüncü parmak, sol sesine denk gelir. Sol el konumunun doğrulu-
ğu, dördüncü parmak sol sesi ile bu sesin bir kalın teldeki oktavı olan boş tel sol sesi birlikte tınlatılarak kontrol edilir. Aynı
kontrol yöntemi boş la ve boş sol tellerinde de uygulanır.
Sol el konumlandırılırken tuşe üzerinde mümkün olduğunca yumuşak olmalı, parmaklar tuşeye yuvarlak biçimde
(C şeklinde) ve belli bir açıklıkta yerleştirilmelidir. Başparmak tuşeyi arkadan sıkmamalı, kol ve bilek doğal hâli ile serbest
bırakılmalıdır. Bilek ne yukarı doğru çıkıntı yapmalı ne de aşağı doğru çökmelidir. Omuz ve dirseğin doğal durumu
bozulmamalıdır. Tuşede notalara parmakların etli kısımları ile basmak gerektiği unutulmamalıdır.
48 ÇELLODA I. POZİSYON VE UYGULAMALAR