Page 138 - Gitar9_2021_kitap.indb

4. GİTAR ÇALMADA POZİSYON KAVRAMI

Hazırlık 1. Profesyonel gitaristlerin sol el hareketini inceleyiniz.
Çalışması 2. Gitaristlerin sol ellerinin gitar klavyesi üzerinde sabit bir pozisyonda kalma-
dığını fark ettiniz mi?
3. Armonik nedir, araştırınız.

4.1. GİTARDA POZİSYON KAVRAMI

I. Ünite’de “Gitar Klavyesinde Nota Dizilimi ve Akort” konu başlığı altında per-
delerin görevleri açıklanmış ve perdelerin telleri, ardışık olarak yarım ses aralı-
ğında böldüğünden söz edilmişti. Gitar seslendirilirken sol elin konumu, 1 nu-
maralı parmağın (sol el işaret parmağı) bulunduğu perdeye göre isimlendirilir. 1
numaralı parmak kaçıncı perde karşısındaysa sol el, o numaraya ait pozisyon-
dadır ve gitar müziği yazısında Romen rakamıyla belirtilir. Örneğin III. pozisyon,
V. pozisyon, IX. pozisyon vb.
Sol el, bir pozisyonda dört perdeyi kapsar. Buna göre sol eli I. pozisyonda
konumlandırırken altı telde de ilk dört perdeye birer parmak denk gelir; 1 nu-
maralı parmak I. perdeye, 2 numaralı parmak II. perdeye, 3 numaralı parmak
III. perdeye ve 4 numaralı parmak IV. perdeye denk gelir. Sol el II. pozisyona
getirildiğinde 1 numaralı parmak II. perdeye, 2 numaralı parmak III. perdeye, 3
numaralı parmak IV. perdeye ve 4 numaralı parmak da V. perdeye denk gelmiş
olur. Görsel 4.1’de I. ve II. pozisyonun içerdiği natürel seslerin hangi perdelerde
bulunduğu gösterilmektedir:

Görsel 4.1: Gitar Klav-
yesinde I. ve II. Pozisyon- V IV III II I
larda Natürel Sesler la sol fa mi 
re do si la 
sol fa mi re 
do si la sol 
mi re do si 
la sol fa mi 
I. Pozisyonun İçerdiği Perdeler
II. Pozisyonun İçerdiği Perdeler

Uygulama 68-72’de verilen alıştırmalar, her telde yatay biçimde seslendirilmesi gereken
yarım ses aralığında yazılmış kromatik dizilerden oluşmaktadır. I. pozisyonda
başlayan bu diziler seslendirilirken sırasıyla V. ve IX. pozisyonlara geçiş yapıl-
maktadır. Dizi seslendirilirken dikkat edilmesi gereken konular şunlardır:
1. Diziler çıkıcı durumdayken 4 numaralı parmaktan sonra pozisyon değişik-
liklerinde 1 numaralı parmak görev almaktadır. Dizi inici durumdayken 1
numaralı parmaktan sonra 4 numaralı parmak görev almaktadır. Pozisyon
değişikliği sırasında ses sürelerine dikkat ediniz. Her ses gerektiği kadar
tınlamalıdır.
2. Diziler çıkıcı durumdayken natürel seslerin dışındaki sesler diyez değişti-
rici işareti, inici durumdayken bemol değiştirici işareti kullanılarak tanım-
lanmıştır. Seslendirdiğiniz her perdenin konumunu ve adını ezberlemeye
çalışınız.
3. Komşu tellerin içerdiği ortak sesleri işaretleyiniz ve bu seslerin hangi teller-
de ve perdelerde bulunduğunu belirtiniz.

Gitar Çalmada Pozisyon Kavramı 136