Page 23 - ÇALGI EĞİTİMİ KEMANE 9

KEMANEYİ TANIYALIM 1. ÜNİTE

Kemanede yapılacak akort düzeni ve ses aralığı, Batı müziğinde kullanılan ses aralığıyla farklılık
gösterebilir. Türk halk müziği, ses sistemi doğası ve tınısı gereği piyanodaki ses sistemiyle ör-
tüşmeyebilir. Kemanede yapılacak akort, ses topluluklarındaki ortak akorda ve solo çalışmadaki
ses tonuna göre ayarlanabilir. Kemanedeki akort düzeni seçenekleri ustanın icra şekline, ses
tonuna, yöresel özelliklere, çalgının tel kalınlığına ve yapısına göre çeşitlilik gösterir. Kemanede
en çok re-la-re-la ve re-la-re-sol akortları kullanılır. Yörelere ve tercihlere göre mi-la-mi-la, sol-
do-sol-do gibi farklı akort şekilleri de mevcuttur. Ortak icra sırasında akort düzeni için piyanoda,
akort aletinde ya da diyapazonda verilen ton, Türk halk müziği çalgılarında ve kemanede ge-
nellikle karar sesi olarak kabul edilir. Çalgılar arasında bir nevi transpoze yöntemi kullanılarak
ortak karar sesi bulunur.
Örneğin akort aletinde ya da piyanoda “do” karar sesine uygun akort sistemi kemanede uygu-
lanırsa duyum aşağıdaki gibi olacaktır:

Kemaneye göre duyum

Piyanoya göre duyum

Diyapazon: Çalgıların akort edilebilmesi için, titreştirilerek piyanodaki ana seslerden birini
veren U şeklindeki çelik veya metal çubuk. Günümüzde akort için mekanik ve elektronik akort
aletleri de kullanılmaktadır.

Görsel 1.3.2: Diyapazon akort aleti Görsel 1.3.3: Elektronik akort aleti

21 w
w

KEMANE_9.indd 21 23.05.2023 17:04