Page 85 - ÇALGI EĞİTİMİ KLASİK KEMENÇE 9

ÜNİTE 4

OKUMA METNİ

MÜZİKLE TEDAVİ

Tarih boyunca duygu ve düşüncelerin anlatım biçimi olan müzik; dinsel, askeri ve eğlence
amaçlı olduğu kadar tedavi amacıyla da kullanıldı.

Ritimler ve etkileyici sözler eşliğinde hastanın şifaya kavuşturulması, müzikle tedavinin temelini
oluşturdu. Eski medeniyetler müziği duyguları hareketlendirmede, kişiyi heyecanlandırmada
ya da sakinleştirmede kullanarak müzikten eğitim, telkin ve tedavi amaçlı yararlandılar.

Tarihin bilinen ilk hekim modeli oldukları düşünülen Şamanların ritim, müzik ve dansın
etkisiyle insanları hipnotize ederek tedavi etmeye çalıştıkları bilinmektedir. Antik döneme
kadar hastalıkları tedavi etmek için kullanılan hızlı, yavaş, sert ya da yumuşak melodiler ile
ikna ve etki edici sözlerden oluşan şarkılar müzikle tedavinin temelini oluşturmuştur. Eski
Yunan ve Roma’da müziğin insanı sıkıntılarından kurtarmada etkisi olduğuna inanılırken,
Eski Mısır’da müzik, hastalara güç vermede kullanıldı.

Selçuklularda ve Osmanlılarda müzikle tedavi çalışmalarının Türk müziği makamları
kullanılarak uygulandığı görülmektedir. Türk müziği enstrümanlarının ve makamlarının
seslerindeki renklerin insanlar üzerindeki etkisi ve işitsel olarak verdiği huzur tesirini tedavi
yöntemi olarak kullanmışlardır. Selçuklu ve Osmanlı döneminde, öncelikli olarak akıl
hastalıklarının tedavisinde kullanılan müzikle tedavinin uygulanması için, gerekli akustiği
sağlayacak şekilde hastaneler-darüşşifalar- yapılmıştır.

Hastanın mizacından dış görünüşüne hatta milliyetine göre değişik makam ve enstrümanlar
gerektiren bu tedavi yöntemine, dönemin hekimleri de büyük ilgi duymuşlar ve büyük
uğraşlar göstermişlerdir. Özellikle akıl hastaları için kullanılan bir yöntem olan müzikle tedavi
ile Selçuklu ve Osmanlı döneminde bu tedavi yöntemine uygun olarak yaptırılan hastaneler,
dünya psikiyatrisi ve hastaneciliğinin gelişmesinde de öncü rol oynamışlardır.

Selçuklular Dönemi’nde Müzikle Tedavi Yapılan Hastaneler
• Nureddin Hastanesi (1154)
• Kayseri Gevher Nesibe Tıp Medresesi ve Maristanı (1206)
• Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Turan Melik Darüşşifası) (1228-1229)
• Amasya Darüşşifası (1308)

Osmanlıla Dönemi’nde Müzikle Tedavi Yapılan Hastaneler
• Fatih Darüşşifası (1470)
• Edirne II. Bayezid Darüşşifası (1488)
• Süleymaniye Darüşşifası (1557)

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Derleme
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/420904
adresinden alınarak düzenlenmiştir.

83