Page 108 - ÇALGI EĞİTİMİ KLARNET 9

17

19

21

2.6. Artikülasyon ve Dil

Tek Ses Üzerinde Dil Kullanımı
Üflemeli çalgılarda bağlı çalınmayan notalar, ses bölgesine veya elde edil-
mek istenilen renge göre 'du' ya da 'tu' gibi hecelerle birbirinden ayrılarak
çalınmaktadır. Notaları ayırırken hangi hecenin kullanıldığı kişisel ter-
cihlere göre de belirlenebilmekle birlikte, temel olarak dil kullanarak çal-
dığımız zaman, dilimizin ucunu kamışın ucuna gelecek şekilde yerleşti-
rerek notaları birbirinden ayırmaktayız. Yine kişisel özelliklere göre veya
istenilen renge göre dilin kullanıldığı yerler farklılık gösterebilmektedir.

Artikülasyon
Artikülasyon, temel olarak bir notanın çalınma biçimine verilen isimdir.
Artikülasyon, çaldığımız eserlerde ayrıntılı ve özel etkiler elde edebilmek
amacıyla kullanılır. Çalgılarımızda notaları nasıl bir dil tekniği ile çalaca-
ğımız, yumuşak veya sert bir ifade kullanıp kullanmayacağımız artikülas-
yon işaretleri ile gösterilmektedir.
Kullandığımız temel artikülasyon terimleri 'staccato, legato, marcato ve
tenuto'dur. Aksan, non legato ve sostenuto terimleri de icra sırasında kul-
landığımız diğer artikülasyon terimleridir.

Staccato: Sesin kısa çalınması gerektiğini anlatan artikülasyondur. Nota-
ların yazıldığı değerden daha kısa çalınması gerektiğini ifade eder. Çalın-
ma biçimi çalgı, nota değeri, üslup gibi değişkenlere göre farklılık göster-
mekle birlikte temel olarak notanın süre olarak yarısının çalınacağını ve
sürenin kısa kesilmesi gerektiğini ifade eder. Notanın altına yazılan nokta
işareti ile gösterilir.

106