Page 79 - ÇALGI EĞİTİMİ NEY 9
P. 79
Neyde Usul Uygulamaları
Semâi Usulü
Üç zamanlı, üç darplıdır. Türk müziğinde içeriğinde başka usul olmayan iki
basit usulden ikincisidir. İki mertebesi vardır: Birinci mertebesi 3/8’lik, ikinci
mertebesi 3/4’lüktür. Daha çok 3/4’lük ikinci mertebesi kullanılmıştır.
Vuruluşu
Birinci Mertebe İkinci Mertebe
BİLGİ NOTU
Sema kelimesi sözlükte işitmek, duymak; semâi ise “bir kurala bağlı
olmadan yalnız işitmekle öğrenilen söz” anlamındadır. Klasik Türk mü-
ziğinde iki basit usulden birinin adı olan semâi, aynı zamanda halk ede-
biyatında saz şairlerinin koşmadan sonra en çok kullandıkları nazım bi-
çiminin de adıdır.
Sofyan Usulü
Dört zamanlı, üç darplıdır. İki tane nîm-sofyanın birleşmesinden meydana
gelmiştir. İki mertebesi vardır: Birinci mertebesi 4/8’lik, ikinci mertebesi 4/4’lük-
tür. Daha çok 4/4’lük ikinci mertebesi kullanılmıştır.
Vuruluşu
Birinci Mertebe İkinci Mertebe
BİLGİ NOTU
“Sofyan” kelimesinin Arapça “mutasavvıf, tasavvuf ehli, tasavvufu ya-
şayan” anlamındaki “sufî”nin çoğulu olan “sûfiyân”dan geldiği söylenir.
Muhtemelen dinî Türk musikisinin gerek cami gerekse tekke musikisi
formları içerisinde yer alan ilahilerin bestelenmesinde çokça kullanılmış
olmasından dolayı usule bu isim verilmiştir.
77